당신은 주제를 찾고 있습니까 “innowacja pedagogiczna z edukacji regionalnej – O czym musisz pamiętać, tworząc innowacje edukacyjne“? 다음 카테고리의 웹사이트 https://ppa.khunganhtreotuong.vn 에서 귀하의 모든 질문에 답변해 드립니다: https://ppa.khunganhtreotuong.vn/blog. 바로 아래에서 답을 찾을 수 있습니다. 작성자 terazedukacja 이(가) 작성한 기사에는 조회수 1,211회 및 좋아요 20개 개의 좋아요가 있습니다.
Table of Contents
innowacja pedagogiczna z edukacji regionalnej 주제에 대한 동영상 보기
여기에서 이 주제에 대한 비디오를 시청하십시오. 주의 깊게 살펴보고 읽고 있는 내용에 대한 피드백을 제공하세요!
d여기에서 O czym musisz pamiętać, tworząc innowacje edukacyjne – innowacja pedagogiczna z edukacji regionalnej 주제에 대한 세부정보를 참조하세요
W pracy z nauczycielami i dyrektorami w szkołach często można usłyszeć pytania: „Czy może Pani przyjechać i pomóc nam zlikwidować dzwonek w szkole?”; „Powinniśmy w tym roku zrezygnować z ocen, jak to zrobić?”; „Wprowadziłam przerwę pod chmurką i nauczyciele nie chcą dyżurować na dworze. Co robić?” i inne podobne. Jak Polska długa i szeroka, w wielu szkołach kadra dyrektorska, z reguły z dyrektorem na czele, chce wprowadzać innowacje. Niestety, często ta zmiana jest sama w sobie mało nowatorska, co więcej – często kończy się porażką. Powstają tony dokumentów, frustracja wszystkich rośnie, a „nowe” rozwiązanie nie sprawdza się lub zostaje wstrzymane. Co i po co zatem chcecie zmieniać? W czym ma to wam pomóc?
Posłuchajmy wystąpienia na [email protected] 2020 Oktawii Gorzeńskiej, ekspertki ds. innowacji i zmiany w szkołach, byłej dyrektorki gdyńskich gimnazjum i liceum (\”szkół z mocą zmieniania świata\”) współinicjatorki Wiosny Edukacji, należącej do społeczności Microsoft Innovative Educator Expert (MIEE).
***
Konferencja [email protected] 2020 odbyła się w formule hybrydowej w dniach 26-27 września w Warszawie i Internecie.
Organizatorzy: Edunews.pl, Think Global sp. z o.o. oraz Fundacja Think!
Partner merytoryczny: Superbelfrzy RP
Organizacja konferencji była możliwa dzięki zaangażowaniu Partnerów:
Amazon – Kindloteka STEM, Cartoon Network, Learnetic, Microsoft, Nowa Era, Photon, Skriware, Wakelet oraz WCIES.
Patronat medialny: Głos Nauczycielski, Wokół szkoły
innowacja pedagogiczna z edukacji regionalnej 주제에 대한 자세한 내용은 여기를 참조하세요.
MOJA MAŁA OJCZYZNA- innowacja pedagogiczna edukacji …
„Moja mała Ojczyzna”. innowacja pedagogiczna edukacji regionalnej realizowana w roku szkolnym 2019/2020 w klasie II oraz w roku szkolnym 2020/2021 w klasie …
Source: szsbobrek.pl
Date Published: 3/1/2021
View: 7151
Innowacje pedagogiczne – Publiczne Przedszkole w Tucznie
Edukacja regionalna w przedszkolu ma wpływ na rozwój świadomości i uczuć … do napisania innowacji pedagogicznej z zakresu edukacji regionalnej była chęć …
Source: przedszkolewtucznie.edupage.org
Date Published: 9/25/2022
View: 6120
3717 Innowacja pedagogiczna z zakresu edukacji regionalnej …
3717 Innowacja pedagogiczna z zakresu edukacji regionalnej „Śliczna ta ziemia, to nasze Mazowsze” dla I etapu edukacyjnego – Innowacje –
Source: www.kuratorium.waw.pl
Date Published: 1/12/2021
View: 4477
„Podlasie – moje miejsce na ziemi” – innowacja pedagogiczna
z zakresu edukacji regionalnej. Związek z własnym regionem jest … przez nas innowacji pedagogicznej: „Podlasie – moje miejsce na ziemi”. Chciałybyśmy, aby.
Source: ps81.bialystok.pl
Date Published: 11/5/2021
View: 3580
Innowacja pedagogiczna w zakresie edukacji regionalnej …
Innowacja pedagogiczna jest modułem indywualnego programu nauczania dla uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Opracowany plan działań …
Source: www.edukacja.edux.pl
Date Published: 11/25/2021
View: 5668
Warsztat pracy nauczyciela regionalisty
Innowacja pedagogiczna “Rybnik na Górnym Śląsku 2021” – innowacja … Podręcznik edukacji regionalnej dla nauczycieli “Energia tradycji” – podręcznik.
Source: sp19rybnik.szkolnastrona.pl
Date Published: 4/9/2022
View: 5874
INNOWACJE W EDUKACJI REGIONALNEJ INNOVATIONS IN …
Zygmunt Tomasz Gajowniczek. Gmina jako obszar odniesienia w edukacji regionalnej. Edukacja regionalna w gminie Latowicz – innowacja pedagogiczna.
Source: annalesgeo.up.krakow.pl
Date Published: 3/15/2021
View: 3719
Szczegółowy opis innowacji pedagogicznej
Edukacja regionalna zawsze stanowiła ważny element programu nauczania i wychowania. Już od pierwszej klasy szkoły podstawowej dzieci poznają zagadnienia.
Source: www.sppolajewo.eu
Date Published: 1/1/2022
View: 1762
INNOWACJA 2019/2020 ,, Mazowsze – moja mała ojczyzna
Jesteś tutaj:Strona główna » Innowacje pedagogiczne » INNOWACJA 2019/2020 , … Wychowanie patriotyczne i edukacja regionalna ma służyć …
Source: zslutocin.szkolna.net
Date Published: 10/3/2022
View: 4128
INNOWACJA MOJE MIASTO, MOJA MAŁA OJCZYZNA …
Wstęp Założenia programowe Cele edukacji regionalnej Procedury osiągania … Wyszyńskiego w Woli Rafałowskiej Innowacja pedagogiczna ABC NASZYCH OKOLIC …
Source: docplayer.pl
Date Published: 11/20/2022
View: 6742
주제와 관련된 이미지 innowacja pedagogiczna z edukacji regionalnej
주제와 관련된 더 많은 사진을 참조하십시오 O czym musisz pamiętać, tworząc innowacje edukacyjne. 댓글에서 더 많은 관련 이미지를 보거나 필요한 경우 더 많은 관련 기사를 볼 수 있습니다.
주제에 대한 기사 평가 innowacja pedagogiczna z edukacji regionalnej
- Author: terazedukacja
- Views: 조회수 1,211회
- Likes: 좋아요 20개
- Date Published: 2020. 10. 7.
- Video Url link: https://www.youtube.com/watch?v=zC8w-4PnwvU
Innowacje pedagogiczne – INNOWACJE
“““““““““““““““““““““““““““““““`Innowacja pedagogiczna
w zakresie edukacji regionalnej-
„TUCZNO – MOJA MAŁA OJCZYZNA”
Autor: mgr Bożena Jacyna
Cele ogólne innowacji:
1. Rozwój więzi uczuciowej z rodziną i miejscem zamieszkania.
2. Zdobycie wiedzy o własnym mieście i regionie.
3. Poznanie regionalnych tradycji, obrzędów i zwyczajów.
4. Kształtowanie postaw patriotycznych.
5. Uświadomienie tożsamości regionalnej i narodowej.
Procedury osiągnięcia celów
Metody czynne:
1. Wycieczki i spacery
2. Metoda ćwiczeń (ćwiczenia umiejętności praktycznych, powtarzanie wiedzy z danego zakresu)
3. Metoda zadań stawianych dziecku (dziecko samodzielnie i aktywnie rozwiązuje zadania, odkrywa nowe fakty)
4. Kierowanie własną działalnością dziecka (inspirowanie, zachęta dziecka, podsunięcie pomysłu do samodzielnych działań)
5. Samodzielnych doświadczeń (spontaniczna działalność dziecka bez udziału nauczycielki)
Metody percepcyjne:
1. Obserwacja i pokaz (zjawiska, czynności i przedmioty)
2. Przykład (wzór postępowania)
Metody słowne:
1. Objaśnienia i instrukcje
2. Opowiadania, zagadki, rozmowy
Formy:
Indywidualna
Zespołowa
Grupowa
Data i miejsce innowacji:
Wdrażanie innowacji planowane jest od 15 Listopada 2016. w Publicznym Przedszkolu – . , w 3 oddziałach-Jarzębinki 4-5-latki, Misie- 5-6-latki, Wiewiórki-6-latki
Źródła finansowania innowacji:
Innowacja będzie finansowana z własnych środków placówki.
Ewaluacja innowacji:
– obserwacja dzieci – arkusze
– ankiety dla rodziców
– konkurs regionalny
Dokumentacja:
1. Przebieg innowacji zostanie zapisany w planach miesięcznych oraz zapisach dziennych w dzienniku zajęć przedszkolnych.
2. Na Radzie pedagogicznej w czerwcu 2017r. zostanie dokonana ocena realizacji założeń innowacji.
Plan pracy na rok szkolny 20016/17
Czas realizacji Tematyka Program Osiągnięcia Uwagi 15Llistopad Grudzień-styczeń Luty-kwiecień Maj Czerwiec Tuczno –moje miasto Zakłady pracy i zawody naszego regionu Obyczaje i tradycje naszej okolicy Zabytki i ciekawe miejsca. NPodsumowania 1.Wycieczki do zakładów pracy naszego miasta, odwiedziny na poczcie, w ośrodku zdrowia, Tucznie. 2. Zorganizowanie „Andrzejków” wraz z Zespołem ludowym z Jeziorek, poznanie przyśpiewek 3 . Poznanie tradycji barbórkowych, praca górnika, spotkanie z górnikiem w przedszkolu, zamieszkałym obecnie w naszej okolicy 4. Zapoznanie z tradycją biskupa – Mikołaja. – dawne zwyczaje bożonarodzeniowe, ozdoby choinkowe. 5. Gromadzenie starych regionalnych przedmiotów do kącika regionalnego. Obrazów i grafik przedstawiających miasto. 6. Wykonanie z gromadzonych przedmiotów – kącika regionalnego 7. Występ dzieci 6-letnich w Gminnym Ośrodku Kultury- Jasełka dla Seniorów. 8 Spotkania wigilijne w każdej grupie wiekowej 9..Spotkanie z babcią i prababcią i z dziadkiem i pradziadkiem. – wspólne oglądanie starych zdjęć . 10.. Tuczno – moje miasto- zapoznanie z piosenką . . 11.Poszukiwanie rodziny twórcy piosenki o Tucznie, nawiązanie kontaktu 12. Spotkanie z okazji 12-go Lutego –Wyzwolenie Tuczna przedstawienie utworów dziecięcych o tematyce patriotycznej. 13. Wycieczka do Kamienia ufundowanego dla tych którzy wspólnie żyli i pracowali dla Tuczna. 14. Poznanie Dębu papieskiego- posadzonego ku czci Papieża J. P. II 15.Poznanie legendy, herbu miasta. 16 6-latki wystawienie legendy o Białej Damie 17. Spacer w okolice młyna, zamku, kościoła- poznanie zabytków naszego miasteczka. 18.Wycieczka do Urzędu Miasta. 19. Pokaz zdjęć z Tuczna – dawniej i dziś. .Nawiązanie współpracy z twórcą wystawy panem Pawłem Sochackim. 20. Wspólnie z Biblioteką Miejską zorganizowanie konkursu ‘Co wiem o Tucznie: 21. Spotkania w przedszkolu z ludźmi zasłużonymi dla miasta, twórcami nieprofesjonalnymi 22.Trzeci Maja w piosence i w wierszu- spotkanie wszystkich grup wiekowych. 23.Lasy w naszej okolicy- spotkanie z leśnikiem w lesie- poznanie tajników przyrody 24. Festyn Rodzinny-rodzice wspólnie z dziećmi rozwiązują zagadki o naszym miasteczku, wspólne zabawy na placu Dziecko zna zakłady pracy w swojej okolicy. Zna tradycje ludowe oraz zespół ludowy w najbliższym otoczeniu Znają tradycję Barbórkową ,wiedzą jak wygląda górnik w stroju galowym. Kultywują tradycje biskupa Mikołaja Współpracują by pozyskać eksponaty. Potrafią stworzyć kącik regionalny Dzieci aktywnie uczestniczą w przedstawieniu dla seniorów. Dziecko we współpracy z członkami rodziny aktywnie uczestniczy w gromadzeniu fotografii Znają piosenkę o Tucznie Dziecko zna historię miasta i szacunek do symboli Narodowych Dziecko zna i potrafi przedstawić legendę swojego miasta. Wiedza gdzie urzęduje Burmistrz miasta Tuczno i zna specyfikę jego pracy. Dziecko potrafi przez różnorodne środki wyrazu wyrazić walory swojego miasta. Dziecko dostrzega i docenia wartości ludzi zasłużonych dla miasta Dzieci mają poczucie przynależności narodowej. Dziecko zna charakterystyczne dla naszej okolicy gatunki roślin Dziecko potrafi przez różnorodne środki wyrazu wyrazić walory swojego miasta.
Program innowacji
INNOWACJA PEDAGOGICZNA
„TUCZNO – MAŁA OJCZYZNA”
Edukacja regionalna w przedszkolu ma wpływ na rozwój świadomości i uczuć dziecka. Wychowankowie i nauczyciele identyfikują się z rodziną, przedszkolem i miejscowością, zaś wiedza o regionie pozwala pokazać dziecku piękno „małej ojczyzny” i wpływa na wychowawczy aspekt pracy pedagogicznej. Nadrzędnym zadaniem innowacji regionalnej w naszym przedszkolu jest wyrobienie w dziecku wartościowej postawy lokalnego patrioty.
I Cel innowacji.
1. Rozwój więzi uczuciowej z rodziną i miejscem zamieszkania.
2. Zdobycie wiedzy o własnym mieście i regionie.
3. Poznanie regionalnych tradycji, obrzędów, i zwyczajów.
4. Kształtowanie postaw patriotycznych.
5. Uświadomienie tożsamości regionalnej i narodowej.
II Opis innowacji.
Inspiracją do napisania innowacji pedagogicznej z zakresu edukacji regionalnej była chęć przybliżenia dzieciom wartości im najbliższych: rodziny, miejsca zamieszkania czy regionu. Tuczno nie ma bogatych tradycji regionalnych
Podstawą innowacji będzie nawiązanie współpracy z ośrodkami kultury w najbliższej okolicy-GOK ,BIBLIOTEKA
Kilka zajęć poprowadzą członkowie zespołu regionalnego „Jarzębinki; z Jeziorek
Przedstawią przedszkolakom tańce, przyśpiewki . W czasie roku szkolnego chcemy zorganizować ok.10 wycieczek, do zakładów pracy, izby pamięci, miejsc zabytkowych i znaczących w mieście. Do przedszkola zaprosimy ludzi zasłużonych dla Tuczna odbędą się spotkania z twórcami nieprofesjonalnymi – malarzami i poetą. Spotkania będą połączone z prezentacją wytworów ich pracy. Dzieci wezmą udział w imprezach środowiskowych – Andrzejkach Spotkaniach Wigilijnych z Seniorami , ze swoimi rodzinami, będą pamiętać o prababci i pradziadku, Festynie Rodzinnym, Z pomocą rodziców i dziadków będziemy gromadzić przedmioty do kącika regionalnego, który zaprezentujemy także innym placówką oświatowym.
Zorganizujemy wystawę obrazów, pocztówek i grafik przedstawiających Tuczno dawniej i dziś. Dzieci wykonają także album o swojej rodzinie, mieście i regionie. Podsumowaniem zdobytej wiedzy będzie udział przedszkolaków w konkursie tematycznym o swoim mieście, regionie i ojczyźnie oraz Festyn Rodzinny.
III Oczekiwane efekty:
1. Dzieci znają legendę, nazwę herb i zabytki miasta.
2. Dziecko zna ważne obiekty i zakłady pracy w mieście.
3. Dziecko potrafi nazwać ludowe tańce.
5. Dziecko opowiada o tradycjach świątecznych i regionalnych (Wielkanoc, Boże Narodzenie, Topienie Marzanny, Mikołaj, Andrzejki)
6. Dziecko wypowiada się na temat swojej rodziny (adres, pokrewieństwo, uczucia i przeżycia)
7. Dziecko uczestniczy w życiu społecznym i kulturowym regionu.
8. Dziecko utożsamia się z miastem, regionem i ojczyzną.
9. Dziecko zna nazwę ojczyzny, stolicy, największej rzeki.
IV Propozycje ewaluacji
Ewaluacją innowacji będą takie działania, które pozwolą stwierdzić wpływ tematyki regionalnej na świadomość oraz wiadomości przedszkolaków.
– arkusz diagnostyczny
– konkurs dla dzieci
– ankiety dla rodziców
– dokumentowanie przebiegu innowacji w kronice przedszkolnej i na stronie internetowej przedszkola oraz w zapisach planu rocznego i dziennikach zajęć.
Ewaluacja innowacji:
– arkusz diagnostyczny
– ankieta dla rodziców
– konkurs tematyczny
-Festyn Rodzinny.
Publiczne Przedszkole w Tucznie
ul. Wolności 3
78-640 Tuczno
Kuratorium Oświaty
w Szczecinie
Karta zgłoszenia innowacji pedagogicznej
Na podstawie § 4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 kwietnia 2002r. w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki (Dz. U. Nr 56, poz. 506)
zgłaszam innowację pedagogiczną planowaną do wdrożenia począwszy od roku szkolnego …2014/2015
Nazwa szkoły/placówki:
Publiczne Przedszkole w Tucznie
Adres szkoły/placówki: ..Publiczne Przedszkole w Tucznie, ul. Wolności 3, 78-640 Tuczno
telefon, e-mail, 672593056
Nazwa innowacji pedagogicznej: Zdrowo o żywieniu w najbliższym otoczeniu.. Innowacja dotyczy nowotarskich rozwiązań:
a/ programowych – NIE
b/ metodycznych – TAK
c/ organizacyjnych – TAK
Termin realizacji od 1 października…do 30 maja
5. Innowacja wymaga nakładów finansowych – NIE
W chwili wdrożenia innowacja obejmuje:
grupy wiekowe
4-5-6 latki
Nauczyciele przystępujący do innowacji wyrazili zgodę na uczestnictwo w niej:
na posiedzeniu Rady Pedagogicznej w dniu marzec 2014 indywidualnie w formie pisemnej w dniu 30.09.2014
Założenia innowacyjne były wcześniej opublikowane: nie W szkole / placówce działa Rada Szkoły tak Informacje dotyczące innowacji:
cel innowacji wskazujący na poprawę jakości pracy szkoły/placówki
CELE OGÓLNE:
Stwarzanie sytuacji sprzyjających kształtowaniu nawyków prozdrowotnych u dzieci. Kształtowanie zdrowego trybu życia wśród dzieci.
Nabywanie świadomości i umiejętności.
Kształtowanie świadomości i umiejętności zdrowego odżywiania dzieci poprzez wykorzystaniem naturalnych zasobów najbliższego otoczenia dziecka we współpracy z najbliższym środowiskiem.
Kontynuowanie tradycji regionalnych (wiejskich, domowych) w oparciu o zasady zdrowego żywienia.
Promowanie zasad zdrowego żywienia w oparciu o kontynuowanie tradycji regionalnych.
Kształtowanie postawy dzieci jako świadomego konsumenta XXI wieku.
CELE SZCZEGÓŁOWE:
Zapoznanie dzieci z produktami naturalnego pochodzenia w oparciu o piramidę żywienia. Stwarzanie sytuacji do harmonizowania wiedzy o zdrowiu, które dziecko zdobywa w różny sposób. Badanie i pogłębianie wiedzy o zdrowych produktach spożywczych z najbliższej okolicy i potrzebie ich spożywania. Wyrabianie postaw odpowiedzialności za zdrowe odżywianie się i przewidywanie skutków własnych zachowań. Aktywizowanie dzieci do udziału w przetwarzaniu produktów sezonowych. Uświadomienie dzieciom znaczenia postępu technicznego w życiu przedszkolnym i gospodarstwie domowym. Organizowanie wycieczek i spotkań z ludźmi zajmującymi się promowaniem i produkowaniem zdrowej żywności. Wyrabianie nawyku oszczędnego gospodarowania produktami żywnościowymi Dokonywanie prób komponowania jadłospisów z uwzględnieniem stosunków jakościowych i ilościowych. Kształtowanie twórczej postawy. Wykorzystanie bazy lokalowej przedszkola do przygotowania potraw i ciast metodą tradycyjną Wyrabianie umiejętności dokonywania świadomych wyborów przez dzieci jako zdrowych ludzi w przyszłości. Wyrabianie nawyku zdrowego spędzania czasu. Przestrzeganie przez dzieci technik sporządzania posiłków. Przestrzeganie zasad spożywania pokarmów: higiena, sposób, kultura. Rozwijanie umiejętności społecznych w relacjach z rówieśnikami i dorosłymi. Zaangażowanie rodziców we współpracę w zakresie żywienia dzieci i inspirowanie do własnych poszukiwań kulinarnych. Promowanie ciekawych sposobów aktywnego spędzania czasu z rodziną na stronie internetowej przedszkola i w kwartalniku przedszkolnym Kajtuś.
W załączeniu przesyłam:
opis zasad innowacji, potwierdzone kopie:¹
uchwały Rady Pedagogicznej z dnia marzec 2014 w sprawie wprowadzenia innowacji pedagogicznej,
zgody autora lub zespołu autorów na wdrożenie innowacji w szkole, jeśli założenia innowacyjne nie były wcześniej opublikowane lub dokumenty potwierdzające opublikowanie założeń,
opinii Rady Szkoły – dotyczy przypadku, gdy w szkole działa Rada Szkoły,
zgody organu prowadzącego na przyznanie szkole dodatkowych środków budżetowych, gdy innowacja wymaga dodatkowych nakładów finansowych,
dokumentu potwierdzającego zgodę nauczyciela/nauczycieli na przystąpienie do innowacji.
INNOWACJA PEDAGOGICZNA :
„ ZDROWO O JEDZENIU W NAJBLIŻSZYM OTOCZENIU”
1. Październik Dary sadu i ogrodu: suszenie owoców, robienie przetworów, soki , sokowirówka, gaza i tarka , urządzenia techniczne, w zdrowym ciele zdrowy duch – spartakiada sportowa
2.Listopad- Od ziarenka do bochenka, wycieczki i spotkania Osiek
3. Grudzień W świecie smaku i zapachu (blender -nóż, mikser- pałka- trzepaczka piec kaflowy- elektryczny)
4. Styczeń Ziołowa herbatka u babci i dziadka – słodzenie miodem, eliminowanie margaryn
5 Luty Zielony ogródek w przedszkolu -hodowla ziół w doniczkach, nowalijek,
stosowanie naturalnych przypraw
6.Marzec -mleczna kraina -produkcja masła i jego przetwory
7..Kwiecień- tydzień zdrowia, zumba, robienie kanapek, skoki hula hop, guma do skakania
8. Maj – W maju jak w gaju -poduszeczki zapachowe mięta ,
9. Czerwiec – festiwal smaku i zapachu, teatrzyk przedstawiony przez rodziców
Innowacja pedagogiczna
KINEZJOLOGIA EDUKACYJNA
JESTEŚMY GRZECZNI, MYŚLIMY WSPANIALE, BO WAŻNYMI PUNKTAMI BAWIMY SIĘ STALE.
Kinezjologia Edukacyjna wykorzystuje naturalną potrzebę ruchu w celu usprawnienia procesu uczenia się. Aktywizuje i stymuluje odpowiednie obszary mózgu, ruchami, które powodują zwiększenie ilości połączeń nerwowych między prawą i lewą półkulą mózgową, przez co poprawia się jakość pracy mózgu jako całości. Jest to metoda, która poprawia efektywność uczenia poprzez wzrost koncentracji, podniesienie motywacji, poprawienie koordynacji ruchowej, usprawnienie wzroku. Terapia pedagogiczna z wykorzystująca elementy Kinezjologii Edukacyjnej poprawia aktualny stan funkcjonowania dziecka, jak również zapobiega jego pogorszeniu się. Za podjęciem jak najwcześniejszej stymulacji rozwoju dzieci przemawiają takie przesłanki:
– wyjątkowo duża plastyczność centralnego układu nerwowego we wczesnym okresie rozwoju i związana z tym możliwość usprawniania zaburzonych funkcji,
– możliwość zahamowania rozwoju zaburzeń i niekorzystnych zmian,
– małe dzieci uczą się szybciej, są bardziej podatne na stosowane różnorodne rodzaje terapii.
Autor:
nauczyciel Agata Zydor
Główny cel innowacji:
Usprawnianie procesu uczenia się dzieci poprzez zastosowanie wybranych ćwiczeń kinezjologicznych.
Szczegółowe cele innowacji:
Kształcenie aktywnego uczestnictwa w procesie uczenia się.
Integracja funkcji półkul mózgowych.
Zapamiętanie i prawidłowo wykonywanie wybranych ćwiczeń z Gimnastyki Mózgu.
Rozumienie potrzeby usprawniania czynności fizycznych i ich wpływu na proces uczenia się.
Rozumienie potrzeby picia wody i jej znaczenia w przyswajaniu wiedzy.
Oddziaływanie na zmysły poprzez muzykę, ruch i słowo.
Rozwijanie umiejętności współdziałania w grupie.
Uwolnienie od stresów, napięć i negatywnych emocji.
Wzmocnienie wiary we własne siły i możliwości.
Warunki realizacji:
Innowacja poszerza program wychowawczy, realizowana jest przed zajęciami dydaktyczno-wychowawczymi i w razie potrzeby popołudniu. Ćwiczenia kinezjologiczne odbywać się będą w zależności od grupy wiekowej od 10 do 20 minut trzy razy w tygodniu przez okres pierwszego półrocza.
Zadania:
Sprzyjanie jasności myślenia oraz zwiększenie poziomu energii, odprężenia.
Wzmocnienie motywacji do działania, koncentracji i organizacji.
Niwelacja nadmiernych napięć.
Wzmocnienie systemu nerwowego.
Poprawa ekspresji i twórczego myślenia. Poprawa ogólnej kondycji ruchowej, wzroku i ruchu.
Relaksacja mięśni twarzy oraz okolic uszu i karku.
Wzmocnienie koordynacji ręka -oko.
Metody:
Zabawy relaksacyjne przy piosenkach kinezjologicznych
Mandale
Prace plastyczne
Bajki terapeutyczne i relaksacyjne i psychoterapeutyczne
Wybrane ćwiczenia kinezjologiczne:
Ruchy naprzemienne
Leniwe ósemki
Punkty na myślenie
Aktywna ręka
Słoń
Picie wody mineralnej niegazowanej
Punkty równowagi
Punkty przestrzeni
Punkty ziemi
Energetyczne ziewanie
Sowa
Rysowanie oburącz
Formy:
grupowa
Miejsce:
przedszkole
Rodzaj innowacji:
przedmiotowa- poszerzająca
Termin realizacji:
rok szkolny 2009/2010
Programem innowacyjny objęte zostaną:
Wszystkie dzieci w wieku przedszkolnym.
Inspiracja do opracowania i wdrożenia programu:
Niektóre dzieci mają trudności w przyswajaniu wiedzy, w dostosowaniu się do otoczenia, skupienia na dłużej uwagi, nierzadko sprawiają kłopoty wychowawcze. Są dzieci u których stwierdza się znaczny stopień nadpobudliwości a nawet agresji.
Kinezjologia Edukacyjna sprzyja osiągnięciu lepszych wyników w nauce, poprawia koncentrację, koordynację, ostrość postrzegania oraz wpływa na zdolność uczenia się dzieci, szybsze i łatwiejsze zapamiętywanie. Ćwiczenia kinezjologiczne dają dziecku umysłowy relaks, wyciszają, poprawiają percepcję słucho-wzrokową.
Podczas systematycznych ćwiczeń zwiększa się liczba komórek nerwowych, tworzą się połączenia i całe sieci nerwowe, które stale uaktywniane, przyspieszają prędkość transmisji impulsów w obrębie mózgu oraz zwiększają liczbę połączeń nerwowych między prawą i lewa półkulą. Prowadzi to do skrócenia czasu uczenia się oraz w efekcie poprawy: zapamiętania, czytania, twórczego myślenia i rysowania, sprawności ruchowej. Gimnastyka Mózgu jest jednym ze sposobów na obniżenie poziomu stresu w procesie uczenia się.
Treści innowacyjne:
ZESTAWY ĆWICZEŃ WPŁYWAJĄCE NA:
1. UMIEJĘTNOŚĆ MYŚLENIA:
Punkty ziemi -Trzymamy dwa palce- wskazujący i środkowy- pod dolną wargą, drugą rękę kładziemy na dole brzuchaj. Wzrok kierujemy w dół. Powtarzamy zmieniając układ rąk.
Punkty przestrzeni -Trzymamy dwa palce- wskazujący i środkowy- nad górną wargą, drugą rękę kładziemy na kości ogonowej. Wzrok skierowany w górę lub wędruje od dołu do góry i zatrzymuje się w górze.
Punkty równowagi – palcami ręki dotykamy wypukłości za uchem i przy podstawie czaszki( możemy lekko masować), drugą trzymamy na pępku. Powtarzamy zmieniając układ rąk.
UMIEJĘTNOŚĆ PISANIA:
Leniwe ósemki – Na wysokości oczu, naprzeciw nosa wyznaczamy punkt. Od niego rozpoczynamy kreślenie koła- w lewą stronę do góry. Po powrocie do punktu wyjścia rozpoczynamy kreślenie drugiego koła- w prawą stronę ku górze. Oczy podążają za ruchem ręki. Wielokrotnie powtarzamy ten ruch.
Aktywna ręka – Podnosimy w górę rękę wyprostowaną i przytulamy ją do ucha. Następnie robimy łagodny wdech przez usta stulone w ryjek. Równocześnie pobudzając mięśnie wyprostowanej ręki, odpychamy ją drugą ręką w czterech kierunkach (przód, tył, do siebie, od siebie).
Rysowanie oburącz – rysujemy oburącz symetrycznie względem lin środka, różne wzory w przestrzeni na płaszczyźnie.
TWÓRCZE MYŚLENIE:
Pompowanie piętą – Stajemy prosto, odstawiamy nogę do tyłu( w jednej linii) z lekko uniesioną piętą. Podczas wydechu dociskamy piętę do podłogi, a przednią nogę uginamy w kolanie. Robiąc wdech, ponownie unosimy piętę, a przy wydech znów opuszczamy. Powtarzamy ćwiczenie, zmieniajac układ nóg.
Zginanie stopy – Pozycja siedząca- prawą nogę zgiętą w kolanie kładziemy na udzie lewej. Kostka na zewnątrz kolana. Kciukiem i palcem wskazującym lewej ręki naciskamy mocno punkty za kostką i poniżej niej; drugą ręką obejmujemy podudzie pod kolanem naciskając mocno kciukiem- od strony przyśrodkowej- i palcami wskazującymi i środkowymi- od strony bocznej miejsca pod kolanem tej samej nogi. Z wdechem zginamy powoli stopę, z wydechem prostujemy ją. To samo z lewą nogą.
Energetyczne ziewanie- Wywołuje się ziewanie, masując obiema rękami równocześnie okolice stawu skroniowo- żuchwowego. Opuszczamy powoli dolną szczękę udając, że ziewamy, wydajemy głęboki, relaksujący odgłos ziewania. 4. . MATEMATYKA:
Sowa – Chwytamy mocno ściskając jedną ręką mięśnie barku, powoli odwracamy głowę, żeby popatrzeć za siebie przez ramię, wyprostowujemy się i głęboko oddychamy. Następnie oglądamy się w tył przez drugie ramię, jednocześnie swobodnie opuszczając ramiona. Głowę opuszczamy luźno do przodu dotykając brodą klatki piersiowej i robimy głęboki wdech rozluźniając mięśnie. Ćwiczenie powtarzamy zaczynając od ściskania mięśni drugiego barku.
Pompowanie piętą – Stajemy prosto, odstawiamy nogę do tyłu( w jednej linii) z lekko uniesioną piętą. Podczas wydechu dociskamy piętę do podłogi, a przednią nogę uginamy w kolanie. Robiąc wdech, ponownie unosimy piętę, a przy wydech znów opuszczamy. Powtarzamy ćwiczenie, zmieniając układ nóg.
Słoń – Ręka wyciągnięta w przód, grzbietem dłoni w górę, głowa przytulona uchem do ramienia. Pozycja stojąca, w małym rozkroku. Rysujemy ręką ( nie odrywając głowy od ramienia) leniwe ósemki, bardzo obszernie, ze skłonami tułowia i uginaniem nóg w kolanach; kilkakrotnie następnie zmiana ręki.
Luźne skłony – Siadamy, wyprostowane nogi krzyżujemy na kostkach. Ręce podnosimy do góry, robimy skłon tułowia do przodu. Ruch ten wykonujemy na wydechu, kilkakrotnie przenosząc ciężar ciała z jednego pośladka na drugi. Ręce wraz z ciałem znajdują się po tej samej stronie. Prostując się, robimy wdech. Powtarzamy ćwiczenie zmieniając układ nóg.
Krążenie szyją – Powolnym ruchem przenosimy głowę od ramienia do ramienia, pozwalając by broda była jak najbliżej klatki piersiowej. Robimy to na wydechu. W skrajnym bocznym położeniu głowy wykonujemy wdech i powtarzamy czynność.
UMIEJETNOŚĆ CZYTANIA , ANALIZA I SYNTEZA:
Punkty na myślenie – Lewą rękę trzymamy na pępku, prawą masujemy punkty tuż pod obojczykiem, po lewej i prawej stronie mostka. Można też odchylić głowę i wodzić oczyma wzdłuż linii, gdzie sufit styka się ze ścianą. Kiedy się czyta, oczy szybciej przesuwają się po słowach.
Ruchy naprzemienne – Podnosimy do góry prawe kolano i dotykamy go lewą ręką, następnie podnosimy lewe kolano i dotykamy je prawą ręką, lekko skręcając całe ciało ( w miarę możliwości przekraczamy linie środka).
Leniwe ósemki – Na wysokości oczu, naprzeciw nosa wyznaczamy punkt. Od niego rozpoczynamy kreślenie koła- w lewą stronę do góry. Po powrocie do punktu wyjścia rozpoczynamy kreślenie drugiego koła- w prawą stronę ku górze. Oczy podążają za ruchem ręki. Wielokrotnie powtarzamy ten ruch.
CZYTANIE , SŁUCHANIE ZE ZROZUMIENIEM:
Pompowanie piętą – Stajemy prosto, odstawiamy nogę do tyłu( w jednej linii) z lekko uniesioną piętą. Podczas wydechu dociskamy piętę do podłogi, a przednią nogę uginamy w kolanie. Robiąc wdech, ponownie unosimy piętę, a przy wydech znów opuszczamy. Powtarzamy ćwiczenie, zmieniając układ nóg.
Zginanie stopy – Pozycja siedząca- prawą nogę zgiętą w kolanie kładziemy na udzie lewej. Kostka na zewnątrz kolana. Kciukiem i palcem wskazującym lewej ręki naciskamy mocno punkty za kostką i poniżej niej; drugą ręką obejmujemy podudzie pod kolanem naciskając mocno kciukiem- od strony przyśrodkowej- i palcami wskazującymi i środkowymi- od strony bocznej miejsca pod kolanem tej samej nogi. Z wdechem zginamy powoli stopę, z wydechem prostujemy ją. To samo z lewą nogą.
Wypady – Stajemy w rozkroku- palce prawej stopy kierujemy w prawo, palce lewej stopy prosto przed siebie. Robiąc wydech uginamy prawe kolano, a następnie przy wdechu prostujemy prawą nogę. Biodra mają być obniżone- wzmacnia to biodra.
PRZYKŁADY BAJEK RELAKSACYJNYCH
Bajka relaksacyjna nr 1
Mały kotek samotnie wracał ze szkoły. Ciągnął łapkę za łapką wolno, jakby ospale. Był smutny, nic go nie cieszyło, czuł się bardzo nieswojo. Niechętnie prychał na inne przechodzące obok zwierzęta. Nagle nadleciał malutki motylek i nad samym nosem kotka zrobił okrążenia, jedno, drugie, trzecie. Chyba mi się przygląda – pomyślał kotek i łapką próbował odgonić motylka. Ale ten wcale nie odlatywał, tylko krążył, krążył i jak samolot kreślił znaki w powietrzu. Kotek patrzył i patrzył, jak zaczarowany, w piękny lot motyla. A ten wzbił się wyżej, jakby chciał dolecieć do słońca, i nagle znikł mu z oczu za wysokim ogrodzeniem. Zaciekawiony kotek zbliżył się do płotu, wdrapał się po deskach i znalazł się w ogrodzie. Rozejrzał się dookoła. Było tam tak pięknie, rosły wysokie owocowe drzewa sięgające koronami do nieba, a małe krzaczki, jakby przy nich przycupnięte, trzymały się ich jak maminej spódnicy. Rosły też kolorowe kwiaty, które jak dywan pokrywały cały ogród. Kotek poczuł zapach ziemi, kwiatów, krzewów i drzew. Pociągnął mocno noskiem i zapach jak fala, jakby ramionami, objął go. Kotek położył się na trawie i oddychał miarowo, równo i spokojnie. Przetarł oczy, podłożył łapki pod głowę, wyciągnął całe ciałko, było mu bardzo wygodnie. Leżał teraz i odpoczywał. Poczuł senność. Słonko wysyłało swe promyki na ziemię, by pogłaskały każdy kwiatek, każdy listek i każdą roślinkę. Kotek poczuł przyjemny dotyk ciepłych promieni. Zamknął oczy. A promyczki jeden po drugim głaskały go, przyjemnie ogrzewając. Po chwili pojawił się delikatny wiaterek, który kołysał listki i gałęzie, jakby do snu. Pochylił się nad kotkiem i też go kołysał, trzymając w swoich ramionach. Kotek poczuł, jak wiaterek przesuwając się teraz po nim od głowy do łap, do pazurków samych, z wolna uwalnia go od smutków, i jeszcze raz, i jeszcze delikatnie przesuwając się od głowy w dół ciałka, zabiera z sobą całe niezadowolenie. Kotek poczuł się tak dobrze, poczuł się spokojny, jakby obmyty ze wszystkich swoich dużych i małych zmartwień. Otworzył wolno oczka i popatrzył na chmurki, które płynęły po niebie, nie spiesząc się, leniwie, nie przeganiając się, zgodnie. Płynęły i płynęły, a wiatr wolno je popychał. Kotkowi było tak dobrze. Nagle jedna mała kropelka spadła mu na nos. Co to ? – zdziwił się. Rozejrzał się dookoła i zobaczył, jak kwiatki wyciągają swoje małe główki do kropli deszczu, zupełnie jak on pyszczek do miseczki z mlekiem. Usiadł na trawie. Przeciągnął się. Kropelki deszczu wolno, lecz miarowo spadały na spragnione roślinki. Wraz z tym delikatnym deszczem wróciła mu siła. Wstał, otrząsnął futerko, uśmiechnął się do siebie zadowolony. Pora iść do domu – pomyślał. Ale dziwną przeżyłem przygodę w tym ogrodzie, gdzie przyprowadził mnie motylek. Wrócę tu jeszcze – obiecał sobie – tu jest tak pięknie i spokojnie. Wyprężył się do skoku i jednym zamachem przeskoczył płot. Radośnie machając ogonem, wracał do domu.
Bajka relaksacyjna nr 2
Mama prowadziła małego wróbelka do szkoły. Szedł tam dzisiaj pierwszy raz. Czego ja się będę uczył ? – zastanawiał się. Wszystkiego, co przyda ci się w życiu – odpowiedziała tajemniczo mama, ale on tylko pokręcił łebkiem, bo w dalszym ciągu nic nie rozumiał. O, już jesteśmy – powiedziała mama., gdy stanęli pod wielkim dębem, naokoło którego było już wiele mam ze swoimi pociechami. Panował gwar nie do opisania. Nagle pojawiła się wielka pani Wróbel, nauczycielka w okularach na dziobie, i powiedziała donośnym głosem: Witam wszystkich nowych uczniów na pierwszej lekcji nauki fruwania ! Zwracając się do mam, dodała: Dzisiaj wasze pociechy już samodzielnie przylecą do domu, nie potrzebujecie po nie przychodzić.
A teraz proszę mnie zostawić z dziećmi, bo chcę rozpocząć lekcję. Rozległo się ciche klap, klap, klap. To dźwięk, jaki wydają dzioby, gdy dotykają się przy pożegnaniu. Po chwili mamy wróbelków odleciały. Nauczycielka podchodziła do każdego z uczniów
i pomagała mu się dostać na gałązkę dębu. Kiedy ostatni już był na drzewie, pani powiedziała: – Proszę położyć się na brzuszku wygodnie, o tak, jak najwygodniej. Rozkładamy szeroko skrzydełka, oddychamy wolno, spokojnie. Przywieramy całym ciałem do drzewa. Czujemy zapach kory, miły powiew wiatru, odpoczywamy. Oddychamy miarowo i spokojnie. Wyobraźcie sobie, małe wróbelki, że powiew mógłby was unieść w powietrze tak, jak unosi liście. Czujecie się wspaniale. Proszę lekko poruszać skrzydełkami, raz, dwa, wolniutko, a teraz troszkę szybciej, raz, dwa. – Skrzydełka małego wróbelka jak skrzydełka latawca lekko poruszały się. – Odpychamy się nóżkami od gałązki i płyniemy w powietrzu, płyniemy razem. – Nasz wróbelek poczuł, że skrzydełka same go unoszą. Obok niego, z boku i z tyłu, i nad nim fruwały inne wróbelki. Poruszał lekko skrzydełkami i wzbijał się w górę, w błękit nieba. Czuł się tak lekko i swobodnie, było mu tak przyjemnie ! Popatrzył w dół, wznosił się nad zielonymi koronami drzew. Dookoła rozciągał się piękny park. Nie spiesząc się, w ślad za nauczycielką leciał w górę, do słońca. Ciepłe słoneczko wychyliło się zza chmurki i ciekawie spoglądało na wróbelki. Posłało promyczek, który ciepłym dotykiem przyjemnie go pogłaskał. Wróbelek wznosił się w górę, wyżej i wyżej. Czuł się lekko i swobodnie. Teraz przelatywał nad łączką, zatoczył koło, jedno, drugie i wolniutko sfruwał w dół. Był nad małym strumyczkiem, przy brzegu którego wygrzewał się na słoneczku zajączek. Sfrunął jeszcze niżej, nad samą taflą wody, zobaczył kolorowe rybki, jak wolno płynęły z nurtem, usłyszał, jak kumkają żabki: kum, kum, rozmawiając między sobą. Poczuł zapach łąki, kwiatów. Wciągał głęboko ten zapach w siebie. Sfrunął nad brzegiem strumyka, usiadł na małym kamyczku, nachylił się i napił wody. Była zimna i orzeźwiająca. Posłuchał szemrzącego strumyka. Odpoczywał. Wiatr lekko muskał mu piórka. Postanowił zamoczyć łapki, wszedł do wody, popryskał się nią troszeczkę, jak to wróbelki mają w zwyczaju. Otrząsnął się i tysiące kropelek spadło na spragnione wody roślinki. Zrobił to raz i drugi, pokropił wszystkie kwiatki dookoła. Poczuł się rześko, czuł, że wstępuje w niego razem z tą zimna woda energia. Nagle usłyszał głos nauczycielki: – Pora wracać ! – Znowu rozpostarł skrzydła i z niezwykłą siłą wzniósł się wysoko, wysoko. Wzbijał się szybko, wznosił się jak samolot i krążył w powietrzu pełen sił i radości, że potrafi fruwać. Tak skończyła się pierwsza lekcja nauki fruwania w szkole dla wróbelków. Jeśli będziecie chcieli wrócić, to możemy to zrobić jutro i zobaczyć, czego jeszcze uczą się ptaszki w swojej szkole.
W efekcie stosowania bajek relaksacyjnych, gdzie położony jest nacisk na wizualizację, można osiągnąć trwałe pozytywne rezultaty, jeśli zajęcia te są prowadzone systematycznie. Przeznaczone są głównie dla dzieci w wieku od 3 do 9 lat. Starsze mogą uczyć się i relaksacji, i wizualizacji jak samodzielnych sposobów obniżania niepokoju. Koniecznym warunkiem relaksowania dzieci w ten sposób jest akceptacja przez niego tej formy zajęć. Dzieci bardzo pobudzone mogą na początku protestować i dlatego dla nich można, indywidualnie dostosowując technikę, włączać nowe elementy fabuły, które jednak nie mogą dramatyzować sytuacji. Można wspomagać się muzyką lub zajęciami rytmicznymi, przygotowując dzieci do tego rodzaju bajek. Malowanie obrazów słowami daje uspokojenie, a później i umiejętność posługiwania się takimi obrazami w celu samouspokojenia, znalezienia wewnętrznej harmonii.
Bajka relaksacyjna nr 3
Mały niedźwiadek szedł wolno przez las. Czuł ogarniające go zmęczenie, nóżki zrobiły się jakieś ciężkie i nie chciały odrywać się od ziemi. Rozglądał się dookoła, szukając miejsca do odpoczynku. Drzewa rosły tutaj rzadziej, słońce coraz swobodniej przeciskało się przez konary drzew, oświetlając wszystko dookoła.
Chyba niedaleko jest jakaś polanka, tam sobie odpocznę – pomyślał miś.
I rzeczywiście, po chwili jego oczom ukazała się mała łączka otoczona ze wszystkich stron drzewami. Stanął na jej skraju i znieruchomiał z zachwytu: niskie krzewy, trawa, kwiaty jak kolorowy dywan rozkładały się u jego stóp. Na środku łączki zajączki, króliczki, ba, nawet myszki wygrzewały się w promieniach słońca. Spojrzał na niebo. Było bezchmurne, słońce jakby wiedziało, że zwierzęta oczekują na jego promienie, bo świeciło bardzo mocno. Miś wystawił pyszczek do słońca i poczuł, jak przyjemne ciepło obejmuje najpierw jego głowę, a potem całe ciało. Usłyszał lekki szum wiatru
i brzęczenie owadów, które unosiły się nad kwiatami. Głęboko odetchnął. W nos wkręcał się delikatny zapach trawy i kwiatów.
Tutaj jest wspaniałe miejsce do odpoczynku – pomyślał, po czym położył się wygodnie na trawie, jak na kocyku, łapki podłożył sobie pod głowę. Zamknął oczy. Odpoczywał. Oddychał miarowo i spokojnie. Zrobił głęboki wdech, wciągnął powietrze przez nos, a po chwili wypuścił je. Powtórzył to jeszcze raz. Czuł, jak z każdym wydechem pozbywa się zmęczenia. Był teraz przyjemnie rozluźniony, poczuł się ciężki i bezwładny. Jego głowa, brzuszek i nóżki były jak z ołowiu. Wtulił się w trawkę jak w kołderkę. Było mu bardzo wygodnie. Oddychał równo i miarowo, jego klatka piersiowa spokojnie w rytm wdechu i wydechu unosiła się i opadała, tak jak fale morskie, kiedy wolno i leniwie przybijają do brzegu. Poczuł się teraz tak dobrze ! Delikatny wiaterek przesuwał się po całym jego ciele, rozpoczynając od czubka głowy aż po koniuszki łapek, zabierając z niego zmęczenie i napięcie. Robił to raz i drugi, powtarzał wiele razy. Promienie słońca przyjemnie ogrzewały. Miś odpoczywał. Po chwili zasnął, a razem z nim zajączki, króliczki i nawet małe myszki. Zrobiło się tak cicho, że nie słychać było nawet brzęczenia pszczół. Słońce wolno szło po niebie. Nagle, nie wiadomo skąd, pojawiły się małe chmurki, rozpoczęły zabawę
w chowanego, biegały po całym niebie, zagradzały drogę promyczkom, które płynęły na ziemię. Wiatr zaczął silniej dmuchać, łączka budziła się ze snu. Zabrzęczały pszczółki, które znowu zabrały się do zbierania miodu z kwiatów, ptaszki rozpoczęły swe trele, a motyle rozpościerając skrzydełka, unosiły się nad roślinkami. Wtem jeden z nich, taki najmniejszy motylek usiadł na nosku niedźwiadka i w rezultacie niechcący go przebudził. Miś leniwie otworzył oczy. Przetarł je łapkami. Ziewnął raz i drugi, przeciągnął się. Wiaterek tymczasem nagle zawirował, zatańczył i chłodnym powietrzem orzeźwił go. Najpierw dotknął jego łap. Wniknęła w nie ożywcza siła, miś poczuł, jakby zanurzył je w chłodnym strumyku. Ten przyjemny, orzeźwiający dotyk przenikał coraz wyżej i wyżej, jak prysznic ogarnął ciało, dając energię, przepełniając siłą. Miś łapkami, główką, nóżkami. Wstał, otrzepał futerko, poczuł się odprężony
i wypoczęty. Wiaterek wzmagał się, coraz silniej, tańcząc po łące i zachęcając wszystkich do zabawy. W jego rytm pochylały się trawy, kwiatki, a nawet krzewy ruszały swymi gałązkami jak ramionami.
Cudownie wypocząłem – pomyślał miś. – Jutro na pewno tutaj powrócę, ale teraz już pora wracać do domu. Czeka tam przecież na mnie mama i przepyszny podwieczorek. W tym momencie pogłaskał się po brzuszku i ruszył energicznie, podskakując w rytm podmuchów, w kierunku swego domu.
4.Bajka psychoterapeutyczna
„ Bajka o mróweczce”
„ Mała mróweczka rozpoczęła naukę w klasie pierwszej. Od samego początku nie mogła sobie poradzić z zadaniami, jakie mają mrówki w szkole. Uczą się podnosić, a potem transportować różne rzeczy. Nauka jest ciężka, codziennie noszą na swych grzbietach patyki, listeczki, gałązki, poziomki, jagody, a także uczą się, jak je pakować, by się nie zniszczyły. Mrówka była bardzo pracowita, bardzo chciała otrzymywać dobre oceny, ale co z tego – była bardzo malutka, taka tyciu, tyciusieńka i nie mogła udźwignąć tych wszystkich ciężarów. Inne silniejsze i większe dobrze sobie radziły, tylko ona zawsze zostawała w tyle. Mrówki przezywały ją, wyśmiewały się z niej. Bardzo się tym martwiła, chodziła zasmucona. Bała się lekcji i tego, że nie udźwignie zadanego ciężaru i dostanie znowu jedynkę. Najchętniej by w ogóle nie chodziła do szkoły. Wstydziła się złych stopni i tego, że jest taka słaba. Koleżanki mrówki niechętnie się z nią bawiły, nawet nie chciały z nią siedzieć w jednej ławce. Mijały dni. Pewnego razu przyjechała do szkoły komisja, każda mrówka została zmierzona, zważona. Najdłużej badano mała mrówkę; członkowie komisji oglądali ją, kręcili głowami, potem długo się naradzali, aż w końcu orzekli, że niektóre mrówki są za małe i muszą chodzić do szkół dla liliputów. One przecież już niedużo urosną, a w starszych klasach dojdą nowe przedmioty i ciężary będą jeszcze większe. Mrówki te przecież będą robotnicami. Postanowiono, że mała przejdzie do specjalnej szkoły, gdzie też jest nauka, tylko ciężary troszkę mniejsze, takie, które bez trudności udźwignie. Ona idzie do szkoły specjalnej dla liliputów! – wyśmiewały się inne mrówki. No to, co z tego? – spytała pani Mrówka, nauczycielka. Nie umiały odpowiedzieć, ale dalej się wyśmiewały, zwracając uwagę, czy pani nie słyszy. Pójdę do innej szkoły – zadecydowała mróweczka – bo tutaj, jak widzę, mnie nie lubią. Jak pomyślała, tak zrobiła. Nowa szkoła od razu jej się spodobała, była taka sama jak poprzednia, a jednak inna, ciężary do ćwiczeń były mniejsze, a i koledzy milsi. Już po kilku dniach mróweczka miała szóstki i piątki w dzienniczku. Znalazła tam przyjaciółki, takie same jak ona – małe mróweczki. Bardzo lubiła chodzić do tej szkoły, było jej tylko przykro, gdy spotykała kolegów z poprzedniej, którzy dalej się z niej śmiali, pokazywali palcami i przezywali. Pewnego dnia przez las szedł groźny wielkolud, wymachiwał kijem na wszystkie strony i niszczył wszystko, co było na jego drodze. Natknął się na mrowisko i kijem zaczął wiercić w nim dziury. Zmienia zadrżała, zaczęły walić się w mrowisku domy, szkoły, wszystkie mrówki z przerażeniem patrzyły, jak ich praca jest niszczona. Trzeba się było bronić, więc solidarnie wszystkie razem zaatakowały intruza. Pogryziony, jak niepyszny uciekł, gdzie pieprz rośnie. Ucieszone mrówki wróciły do mrowiska. Okazało się po chwili, że wiele domów i ulic zostało zniszczonych, a także cenne przedmioty, między innymi malutka złota korona królowej. Lament wielki zapanował w mrowisku. Przecież królowa nie może rządzić bez korony! Rozpoczęły się poszukiwania. Korony jednak jak nie było, tak nie było. Wszystkie tunele, poza jednym zostały sprawdzone. Do tego ostatniego nikt nie mógł wejść, Tunel wił się głęboko w ziemi, był bardzo wąski, ciemny, niebezpieczny. Mógł w każdej chwili się zawalić i pogrzebać na zawsze śmiałka. Nikt więc nie próbował tam wejść. Tylko mała mróweczka zdecydowała się na ten odważny krok. I po chwili już wąskim korytarzem schodziła niżej i niżej. Dookoła był mrok, czuła wilgotną ziemię. Wolno sprawdzała każdy odcinek drogi. Niczego poza ciemnością tam nie było. Jednak się nie zniechęcała, schodziła coraz głębiej. Zatrzymała się na chwile, by otrzeć pot z czoła, i wtedy zobaczyła, ze coś połyskuje. Pochyliła się. Znalazła koronę. Ucieszona wracała jak na skrzydłach. Wszyscy ją podziwiali. To przecież dzięki jej odwadze królowa mogła z powrotem rządzić mrowiskiem, mrówki chodzić do szkoły, a robotnice pracować. Jesteś niezwykle dzielna – powiedziała królowa, wręczając jej order odwagi. Gratulacjom, uściskom nie było końca. A ci, którzy kiedyś się z niej wyśmiewali, teraz wstydzili się tego okropnie. Bo nie jest ważne, czy się jest dużym, czy małym; czy nosi się duże, czy małe ciężary. A co jest ważne?”
Po zakończeniu innowacji przedszkolak:
nauczy się autorelaksu
poprawi swoje funkcjonowanie intelektualne, emocjonalne i społeczne
poprawi analizę i syntezę wzrokowo-słuchową i pisanie
rozwinie koncentrację uwagi
ujawni lepsze zapamiętywanie
nauczy się panowania nad emocjami, będzie umiał je określić
pozyska większą śmiałość, samodzielność i spontaniczność
wzbogaci swoją wrażliwość
nauczy się pomagać innym
poprawi koordynację ruchową
potrafi zintegrować się z grupą
Charakterystyka grupy:
nadmierna ruchliwość
przejawianie zachowań impulsywnych
nasilone zaburzenia uwagi
Ewaluacja:
W trakcie trwania ewaluacji będzie dokonywana ocena programu. Głównym zadaniem ewaluacji będzie uzyskanie odpowiedzi na pytanie, czy założenia i cele programu zostały osiągnięte i czy program może być kontynuowany.
W celu zebrania danych zostaną użyte:
obserwacja w naturalnych warunkach
wytwory prac plastycznych dzieci
Po zakończeniu innowacji i podsumowaniu wniosków zostaną zapoznani:
dyrektor przedszkola
nauczyciele
rodzice
kuratorium oświaty
Uczestnicy terapii powinni umieć:
3717 Innowacja pedagogiczna z zakresu edukacji regionalnej „Śliczna ta ziemia, to nasze Mazowsze” dla I etapu edukacyjnego
Szkoła Podstawowa nr 16 im. Mikołaja Kopernika w Płocku
Nazwa Innowacji/eksperymentu
Innowacja pedagogiczna z zakresu edukacji regionalnej „Śliczna ta ziemia, to nasze Mazowsze” dla I etapu edukacyjnego
Innowacja pedagogiczna w zakresie edukacji regionalnej “Świętochłowice – moje miasto w środku Górnego Śląska”
SZKOŁA PODSTAWOWA SPECJALNA NR 10
INNOWACJA PROGRAMOWA
INNOWACJA PEDAGOGICZNA
W ZAKRESIE EDUKACJI REGIONALNEJ
„ŚWIĘTOCHŁOWICE MOJE MIASTO W ŚRODKU GÓRNEGO ŚLĄSKA”
OPRACOWAŁA:
Iwona Budzisz
ŚWIĘTOCHŁOWICE 2009
I ZAKRES INNOWACJI PEDAGOGICZNEJ
Innowacja pedagogiczna jest modułem indywidualnego programu nauczania dla uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Opracowany plan działań wychodzi naprzeciw dzieciom zainteresowanym środowiskiem społeczno-przyrodniczym. Przeznaczmy jest przede wszystkim dla dzieci szkolnych upośledzonych umysłowo. Będzie realizowany podczas obowiązkowych i nadobowiązkowych zajęć w szkole. Modyfikacji poddany został program indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym i znacznym . Modyfikacja dotyczy treści z zakresu uspołecznienia: Uczeń jako członek rodziny, społeczności lokalnej i społeczeństwa.
Realizacja treści polega na kształceniu właściwych postaw społecznych i patriotycznych. Podczas realizacji wykorzystywane będą środki dydaktyczne stwarzające optymalne, naturalne sytuacje.
Niniejszy program edukacji regionalnej stanowi uzupełnienie podstawy programowej.
W programie tym kładzie się przede wszystkim nacisk na aktywność poznawczo-badawczą. Regionalizm w kształceniu zintegrowanym integruje prawie wszystkie edukacje:
– matematyczną ( stosunki przestrzenne, pojęcie czasu, daty )
– polonistyczną ( sprawozdania, opisy, dyskusje itd. )
– plastyczno-techniczną ( albumy, ilustracje, drzewka genealogiczne )
– środowiskową ( obserwacja środowiska, zwiedzanie zabytków)
Nadrzędnym zadaniem w realizacji problematyki regionalnej na tym etapie kształcenia jest poczucie więzi z otoczeniem, świadomość własnych ,,korzeni” oraz odnajdywanie źródeł wartościowych w dziedzictwie kulturowym regionu poprzez m.in. poznanie najbliższej okolicy, zbieranie informacji o swoim miejscu zamieszkania, o swojej rodzinie, spotkania ze znanymi ludźmi, wykonanie drzewek genealogicznych, albumów itd.
Powyższa innowacja adresowana jest do uczniów upośledzonych w stopniu umiarkowanym i znacznym na II etapie nauczania. Rozpoczęcie realizacji innowacji planuje się na wrzesień 2009 r. i realizować ją 2 lata podczas 2 godzin tygodniowo w ramach obowiązkowych zajęć edukacyjnych oraz z uwzględnieniem art.42 ust.2 pkt2. KN.
Wprowadzenie innowacji nie powoduje dodatkowych nakładów finansowych.
II CELE
Celem edukacji regionalnej jest: „pełniejsze poznanie własnej kultury, dziedzictwa historycznego; wydobycie wielorakich wartości tkwiących we własnym regionie w kontekście wartości narodowych, państwowych, ogólnoludzkich; kształtowanie świadomych swych możliwości i powinności obywateli kraju i swojej „małej ojczyzny”, a także formowanie postaw otwartych, nastawionych na zrozumienie innych kultur i zbliżenie europejskie.”
W procesie dydaktyczno – wychowawczym głównym celem edukacji regionalnej jest przede wszystkim rozwijanie w uczniu poczucia własnej tożsamości regionalnej, a tym samym kształtowanie postawy zaangażowania w sprawy własnego środowiska i „autentycznego otwarcia się na inne społeczności i kultury.”
CELE OGÓLNE
1. Wyposażenie ucznia w zasób wiedzy o ,,małej ojczyźnie” poprzez :
– oparcie znacznej części zajęć na bezpośrednich doświadczeniach w terenie, spotkaniach z ciekawymi ludźmi,
– stwarzanie warunków i sytuacji sprzyjających integracji ze środowiskiem lokalnym.
2. Ukształtowanie w uczniach poczucia tożsamości regionalnej, będącej podstawą zaangażowania się w życie wspólnoty lokalnej poprzez :
– ukazywanie związków ucznia z najbliższym otoczeniem przyrodniczym i społecznym
– dostrzeganie zmian zachodzących w okolicy na przestrzeni wieków
– rozbudzanie zainteresowania ,,małą ojczyzną”
– zdobycie umiejętności dostrzegania wartości środowiska lokalnego
– rozwijanie postaw patriotycznych związanych z tożsamością kultury regionalnej
CELE SZCZEGÓŁOWE
– uczeń zna historię swojej rodziny
– uczeń opowiada o życiu i zajęciach swoich dziadków
– uczeń zna zwyczaje i tradycje swojej rodziny
– uczeń dostrzega i docenia wartości tkwiące w kulturze rodzinnej
– uczeń potrafi określić krajobraz najbliższej okolicy
– uczeń potrafi wskazać ciekawe miejsca w swojej okolicy
– uczeń zna zabytki, pomniki przyrody żywej w najbliższej okolicy
– uczeń potrafi wyjaśnić potrzebę ochrony środowiska w swoim otoczeniu
– uczeń czuje się cząstką przyrody i lokalnego społeczeństwa
– uczeń przejawia szacunek w stosunku do symboli narodowych i miejsc pamięci narodowej
– uczeń potrafi wymienić ważniejsze zakłady pracy na terenie swojej miejscowości
III PROCEDURY OSIĄGNIĘCIA CELÓW
Realizacja programu edukacji regionalnej wymaga starannego doboru metod i form pracy. Uczniowie upośledzeni w stopniu umiarkowanym lub znacznym uczą się przez manipulowanie i działanie. Skupiają swoją uwagę głównie na tym, co ich zaciekawi i zainteresuje. Zdobywają doświadczenie przede wszystkim poprzez własną działalność i kontakty z innymi ludźmi. Dlatego w organizacji pracy ucznia dąży się do wyzwalania i rozwoju różnorodnych form ekspresji twórczej oraz wzbogacania wewnętrznego świata, pobudzania procesów poznawczych – myślenia, uwagi, pamięci a także kształtowania wrażliwości na piękno otaczającej rzeczywistości. Odpowiedni dobór metod i form pracy, właściwe formułowanie zadań oraz motywowanie ucznia do pracy sprzyjają wszechstronnemu rozwojowi jego osobowości. Preferowanymi metodami są metody aktywizujące i techniki twórcze, wyzwalające w dzieciach , inwencję , ekspresję twórczą , konieczność poszukiwania rozwiązań, uwzględniające i pobudzające zainteresowanie dzieci:
1. Prezentacje multimedialne
2. Konkursy tematyczne- publikacja w gazetce szkolnej
3. Ekspozycje ścienne lub gabloty
4. Prace plastyczne- postery, foldery reklamowe, rysunki drzew genealogicznych, mapy
5. Pisemne formy wypowiedzi: wywiady, legendy, słowniczki tematyczne
6. Aranżacja scenek przedstawiających wybrany obrzęd
7. Udział w konkursach, przedstawieniach i programach artystycznych
8. Spacery po okolicy, poznanie środowiska geograficzno- przyrodniczego
9. Poznanie zabytków kultury regionalnej, dorobku historycznego, kultury materialnej, architektury, tradycji
IV MOTYWACJA WPROWADZENIA INNOWACJI
Motywacją wprowadzenia innowacji jest potrzeba lepszego poznania środowiska lokalnego i dziedzictwa kulturowego oraz wpływu tego środowiska na tożsamość ucznia. Środowisko z jakiego się wywodzimy ma ogromny wpływ na nasze przyszłe życie, stanowi ważny składnik integracji europejskiej, sprzyja zakorzenieniu się w tzw. Małej Ojczyźnie,
a wzorce, które czerpiemy z domu rodzinnego kształtują naszą osobowość. Aby trwać w tradycji i ją kultywować trzeba coś o niej wiedzieć, gdyż człowiek często widziany jest przez pryzmat bogatej tradycji regionalnej. W związku ze zmieniającym się stylem życia i poszukiwaniem pracy z daleka od domu, często nawet za granicą nasze związki uczuciowe z miejscem naszego zamieszkania ulegają rozluźnieniu. Po przeprowadzeniu ankiet wśród rodziców i dzieci zauważamy, że zatraciliśmy naszą śląską tożsamość i czasem wstydzimy się, że jesteśmy Ślązakami. Bogactwo kulturowe Śląska jest tak ogromne, że trudno jest to wszystko ogarnąć i zgromadzić w jednym miejscu. Czasami nawet rodowitym Ślązakom brakuje wiedzy na temat ich „ Małej Ojczyzny”. Powyższa innowacja ma być małym przewodnikiem po regionie, jego historii i kulturze.
Ankieta dla rodziców:
Czy jesteście państwo rodowitymi ślązakami?
tak nie
Jeżeli nie to z jakiego regionu państwo pochodzicie?………………………………….
Czy znacie gwarę śląską?
dobrze średnio słabo
Czy jesteście zwolennikami rodzin wielopokoleniowych?
tak nie
Czy dzieci mają kontakt z dziadkami?
tak nie
Czy znacie państwo historię regionu?
tak nie
Czy miejsce zamieszkania ma wpływ na państwa życie?
tak nie
Czy chcieliby państwo przeprowadzić się inny region Śląska?
tak(jaki)………………… nie
Czy chcieliby państwo przeprowadzić się inny region kraju?
tak(jaki)………………… nie
Ankieta dla ucznia
W jakim mieszkasz mieście
………………………………….
W jakiej mieszkasz dzielnicy
………………………………….
Wymień przynajmniej 3 śląskie miasta
………………………………….
………………………………….
………………………………….
Przetłumacz na język polski:
Szczewiki………………………………….
Kapsa………………………………….
Gardina………………………………….
Tomata………………………………….
Jak nazywa się region w którym mieszkasz? (podkreśl)
Górny Śląsk
Dolny Śląsk
Napisz z czego składa się typowy Śląski obiad:
………………………………….
V SPODZIEWANE EFEKTY
Przyjęte w projekcie założenia, cele, treści kształcenia i metody ich realizacji sprzyja wzbogaceniu wiedzy uczniów o ich regionie, jego historii i teraźniejszości w zakresie gospodarki, architektury, zasobów przyrodniczych i ekologii, uwzględniają bowiem naturalną potrzebę identyfikowania się z najbliższym otoczeniem i twórczego uczestnictwa w jego rozwoju.
Regionalny charakter projektu przejawia się w doborze treści edukacyjnych przekazujących obraz regionu ze szczególnym uwzględnieniem najbliższego otoczenia i okolic oraz w stosowaniu praktycznych metod poznawania regionu ( obserwacja, wywiady, monitoring, wycieczki) a także w zintegrowaniu szkoły ze środowiskiem, w którym funkcjonuje poprzez prezentację własnych badań, osiągnięć i spostrzeżeń.
Dzięki wprowadzeniu innowacji uczniowie lepiej poznają swój region i najbliższą okolicę, poznają gwarę śląską. W dzisiejszych czasach często zapominamy o swoim pochodzeniu oraz o tym skąd wzięła się nasza tradycja, zapożyczamy różne tradycje z innych krajów, pomimo tego iż nie jesteśmy do tego wewnętrznie przekonani i kłóci się to z naszą wewnętrzną osobowością np.: halloween.
OSIĄGNIĘCIA UCZNIA PO PROGRAMIE
Podejmowane działania wychowawcze i pedagogiczne zmierzają by uczeń dysponował określonymi umiejętnościami i obiektywnie promował swoją szkołę, miasto, region. Chcemy wyposażyć ucznia poprzez edukację regionalną w następujące umiejętności:
potrafi:
– stworzyć plan trasy wycieczki do najciekawszych miejsc regionu
– współdziałać w grupie w sposób bezkonfliktowy i efektywny
– poprawne i zrozumiałe wyrażać się w mowie i piśmie
– korzystać z zasobów internetu
– zaplanować, zorganizować pracę
– znaleźć informacje na wybrane zagadnienia w dostępnych mu źródłach
– zaprezentować swoją pracę przed społecznością szkolną i rodzicami
rozumie:
– znaczenie tradycji lokalnej w dobie integracji
– potrzebę odkrywania piękna rodzinnej kultury
– potrzebę tolerancji, otwartości i szacunku wobec innych kultur
– potrzebę ciągłego doskonalenia się
– znaczenie odpowiedzialności w pracy grupowej
zna:
– najważniejsze zabytki regionu
– przedstawicieli regionu
– obrzędy i zwyczaje swojego regionu
– właściwą hierarchię wartości i postaw społecznych.
VI METODY I FORMY PRACY
Formy pracy w odniesieniu do edukacji regionalnej dzielimy na:
· indywidualną pracę z uczniem
· pracę zespołową
· pracę w małych grupach zadaniowych
Metody stosowane w czasie realizacji edukacji regionalnej w szkole:
· metody podające (mini wykład, pogadanka, opowiadania, opis, anegdota odczyt, objaśnienie lub wyjaśnienie) zawsze w fazie wstępnej
· metody praktyczne (pokaz)
· metoda projektów
· problemowe (konwersatorium),
· eksponujące (film, sztuka teatralna, pokaz połączony z przeżyciem),
· aktywizujące (gry dydaktyczne, inscenizacja, seminarium, dyskusje dydaktyczne),
· programowe (np. z użyciem komputera)
Metody dostosowujemy do wieku, zainteresowań i możliwości uczniów, nauczycieli i rodziców.
Różnorodne metody i formy pracy w realizacji edukacji regionalnej:
· wycieczki, wyjścia do placówek związanych z gromadzeniem i ochroną dziedzictwa kulturowego regionu, związanych z prezentacją dziedzictwa kulturowego regionu oraz działalnością artystyczną
· formy działalności plastycznej
· formy sceniczne (uroczystość szkolna )
· media w edukacji regionalnej
· konkursy
· internet w edukacji regionalnej
VII EWALUACJA I MONITORING
Do ewaluacji opracowanego programu zamierzam wykorzystać swobodne wypowiedzi uczniów dotyczące przeprowadzonych zajęć oraz wyniki ankiet przeprowadzonych wśród dzieci. Ocenie rezultatów kształcenia będzie podlegać ogólne zaangażowanie uczniów w realizację programu. Ważne też będą informacje pozyskane od rodziców na podstawie przeprowadzonych ankiet. W ten sposób będą oni mogli wyrazić swoją opinię na temat wdrożonego programu.
Wyniki ewaluacji będą wskazówką do dalszej pracy.
Zasady monitoringu:
● przedstawić sprawozdanie przed Radą Pedagogiczną (na koniec każdego półrocza)
z przebiegu realizacji programu,
● efekty pracy uczniów (rysunki, zdjęcia, opisy, itp.),
Ankieta ewaluacyjna dla ucznia
Czy chętnie uczestniczyłeś w zajęciach przedstawiających nasz region?
TAK NIE NIE MAM ZDANIA
Dlaczego brałeś udział w imprezach?
a) z polecenia nauczyciela
b) chciałem się dowiedzieć więcej o swoim regionie
c) chciałem się wykazać swoimi zdolnościami plastycznymi, aktorskimi itp.
d) czuję się odpowiedzialny za swą ”małą ojczyznę”
Jakie zajęcia podobały ci się najbardziej?
e) konkurs sprawdzający wiedzę
f) przygotowanie prac plastycznych(multimedialnych)
g) przygotowanie inscenizacji
h) przygotowanie słownika gwary
e) inne ( jakie)………………………………….
Wymień 3 interesujące miejsca w swoim regionie:
………………………………….
………………………………….
………………………………….
Czego chciałbyś się jeszcze dowiedzieć o swoim regionie?
………………………………….
………………………………….
………………………………….
Ankieta ewaluacyjna dla rodziców
Czy chętnie uczestniczyliście Państwo w imprezach przez nas zorganizowanych?
TAK NIE NIE MAM ZDANIA
Czy zauważyli państwo wzrost zainteresowania u dziecka swoim regionem
TAK NIE
Czy dzięki zajęciom dziecka poszerzyli państwo swoją wiedzę o naszym regionie?
TAK NIE
Czy według państwa zajęcia były interesujące?
TAK NIE NIE MAM ZDANIA
Uwagi
………………………………….
VIII OBYCZAJE KULTYWOWANE NA GÓRNYM ŚLĄSKU
1. Definiowanie pojęć:
TRADYCJA : zasady postępowania, obyczaje, poglądy, wiadomości przechodzące z pokolenia na pokolenie, występujące przez jakiś czas i utrwalające się potem zwyczajowo; także: przekazywanie tych zasad, obyczajów następnym pokoleniom i kultywowanie ich.
OBYCZAJ: powszechnie przyjęty, tradycyjny sposób postępowania charakterystyczny dla danej grupy ludzi, danego terenu, czasu.
ZWYCZAJ: to, co zostało utwierdzone przez tradycję, co jest powszechnie przyjęte przez z jakiejś społeczności lub postępowanie wynikające z nabytej dyspozycji, z przyzwyczajenia, nawyk.
2. Omówienie najbardziej powszechnych obyczajów znanych uczniom, uzupełnione o informacje o typowych tradycjach górnośląskich :
UROCZYSTOŚCI RODZINNE ( FAMILIJNE)
WESELE I POPRAWINY
Zawieranie małżeństw różniło się w zależności od pochodzenia młodych.
W rodzinach chłopskich często kojarzono małżeństwa, w rodzinach robotniczych decyzję pozostawiano zazwyczaj młodym. Okres przed oficjalnymi zaręczynami na Śląsku nazywany jest „zolytami”.
Po oświadczynach młodzi ustalają termin ślubu i „dają na zapowiedzi”. Po pierwszym kościelnym ogłoszeniu na Śląsku mawia się, że młodych „ściepli z ambony”. Wtedy należy rozpocząć zapraszanie gości na uroczystość.
Do niedawna obowiązywało osobiste zapraszanie wszystkich. W czasie zapraszania ważną rolę odgrywa kolejność. Rozpoczynano od rodziców chrzestnych oraz osób pełniących funkcję starostów weselnych i świadków.
Gdy zbliżał się termin ślubu, należało rozpocząć „chodzenie z kołoczem”. Zwyczaj ten polega na obdarowywaniu ciastem weselnym ( placek drożdżowy z makiem lub serem) zarówno gości zaproszonych na wesele, jak i znajomych oraz sąsiadów. Ciasto należy zapakować w biały papier i udekorować gałązką mirtu. Zazwyczaj osoba wyróżniona ciastem weselnym zapraszała najbliższych znajomych i częstowała ich. Wypadało również przechować do dnia ślubu kawałek ciasta, który staje się symbolicznym łącznikiem pomiędzy nowożeńcami a osobą obdarowaną.
Dosyć precyzyjnie określono podział obowiązków pomiędzy rodzinami młodych. Rodzice dziewczyny odpowiadali za przygotowanie pomieszczenia na przyszłą uroczystość, przygotowanie zastawy stołowej, wypiekanie kołocza weselnego, chleba i ułożenie menu.
Pan młody był zobowiązany do zorganizowania przewozu młodej pary oraz gości, zadbania o oprawę muzyczną uroczystości, zakupu alkoholu i zimnych napojów a także obrączek ślubnych.
Ciekawy jest śląski strój ślubny. Na początku ubiegłego stulecia w miastach panna młoda ubrana była zazwyczaj w strój ludowy, którego ręcznie haftowane elementy przygotowywano znacznie wcześniej. Strój składał się z czarnej spódnicy, pod którą mieściły się płócienne, białe halki, czarna jedwabna lub aksamitna bluzka z długim, zmarszczonym na końcach rękawem ( tak zwana „jakla”), długi, fartuch („zapaska”) z jednobarwnego, wytłaczanego jedwabiu z wytłoczonym motywem kwiatowym oraz jedwabna, biała chusta z frędzlami zwana „szpitluch”. Strój ten uzupełniały korale i wianek mirtowy. Nie noszono kwiatów, bukiety zaczęto stosować, gdy panny młode przejęły styl miejski i zaczęły do ślubu ubierać białe suknie.
Mężczyzna ubrany był zazwyczaj w wykrochmaloną białą koszulę ze sztywnym kołnierzem i ciemne ubranie lub frak ( „salonrok”). Strój ten uzupełniała biała kamizelka, czyli „westa” oraz biała wstążka „szlajfka”, cylinder lub czarny kapelusz z małym rondem. Obowiązywały czarne buty ( najlepiej lakierowane), czasem czarne spodnie w białe paski.
Zazwyczaj w przeddzień ślubu organizowano osobne przyjęcia dla znajomych młodej pary. Charakterystycznym zwyczajem było tłuczenie naczyń glinianych i fajansowych przed mieszkaniem panny młodej, która zobowiązana była zebrać wszystkie skorupy ( tzw. „polterabend”). Na Górnym Śląsku do dziś występuje ten obyczaj.
W dniu ślubu zbierali się zaproszeni goście. W kwestii prezentów niewiele się zmieniło. Należało kupić młodej parze głównie przedmioty codziennego lub odświętnego użytku. W przygotowaniach pomagały pannie młodej druhny, dla których zaproszenie było wyróżnieniem i zaszczytem. Kolejno, zgodnie z tradycją następowały kolejne etapy uroczystości. Najpierw pan młody powinien był wykupić przyszłą żonę z domu rodzicielskiego. Następnie młodzi przyjmowali uroczyste błogosławieństwo rodziców oraz wysłuchiwali oracji starostów, którzy nieraz w sposób dowcipny udzielali im pierwszych rad małżeńskich, zazwyczaj układając mowy prozą lub wierszem. Później wszyscy udawali się do kościoła na uroczystą mszę, po której witano młodych w domu weselnym chlebem i solą. Sposób rozsadzenia gości przy weselnym stole nigdy nie był przypadkowy, oddawano w ten sposób szacunek członkom rodziny, w zależności od ich rangi i stopnia pokrewieństwa.
Stół weselny jest zawsze odświętny. Przed nowożeńcami ustawia się bukiet ślubny, a przy każdym nakryciu przyszywa się nitką pojedyncze pęczki kwiatów. Tradycyjnie początek biesiady rozpoczyna uroczysty obiad, na którym nie może zabraknąć typowych potraw śląskich: rosołu z domowym makaronem („nudlami”), rolad wieprzowych i wołowych, klusek śląskich oraz „modrej”, czyli niebieskiej kapusty. Obiad kończy kompot i deser, którym zazwyczaj jest „szpajza” – cytrynowy i kakaowy krem zagęszczany żelatyną.
Uroczystość weselna przeplatana była toastami wznoszonymi przez starostów i innych gości. Do obowiązków starostów należała troska o pełne kieliszki gości oraz zabawianie ich żartami i wciąganie do wspólnej zabawy, która rozpoczynała się wkrótce po obiedzie.
Wesela organizowano zazwyczaj w domach mieszkalnych i przy ładnej pogodzie przenoszono zabawę do ogrodu. Do dziś w okolicach Gliwic można wynająć składaną wiatę z drewnianą podłogą służącą do tańców.
Podwieczorek składał się z kilku gatunków tortów oraz innych ciast, przede wszystkim kilku rodzajów „kołocza”. Do ciast podawano likier jajeczny o różnych smakach, najczęściej własnej roboty. Goście spędzali czas na tańcach oraz wszelkich grach i zabawach ruchowych, uzależnionych od inicjatywy prowadzących. Zabawa trwa również po kolacji. Momentem kulminacyjnym są „oczepiny”, które następują o północy.
Zwyczaj ten polega na próbie zdjęcia welonu z głowy żony przez pana młodego, któremu przeszkadzają w tym druhny, uderzając go po dłoniach drewnianymi łyżkami. Odczepiony wianek panna młoda rzuca do tyłu. Według obyczaju ta dziewczyna, która go złapie, najszybciej wyjdzie za mąż.
Oczepiny symbolizują pożegnanie dziewczyny ze stanem panieńskim.
Po północy częstowano gości gorącym posiłkiem i kontynuowano zabawę do świtu. Zgodnie z tradycją kontynuowano ją kolejnego dnia po obiedzie, w węższym gronie najbliższej rodziny i przyjaciół.
CHRZCINY I ROCZEK
W tradycyjnej śląskiej rodzinie dzieci odgrywały dużą rolę. Bez względu na zamożność traktowano je jako „dar Boży” a narodziny potomka stanowiły powód do świętowania, którego kulminacją były chrzciny. Po chrzcie witano rodziców i dziecko formułką: „Wynieśliście poganina, przynieśliście chrześcijanina”.
Termin „chrzciny” określa zarówno sam obrzęd chrztu jak i uroczystość rodzinną, połączoną z biesiadą. Od momentu chrztu rodzice chrzestni stawali się członkami rodziny, jeśli wcześniej do niej nie należeli. Tradycyjnie na rodziców chrzestnych wybiera się osoby młode, które w razie jakiejś tragedii mogą zaopiekować się dzieckiem.
Zaproszeni goście składali na ręce matki lub ojca prezenty dla dziecka; najczęściej były to pieniądze lub tzw. „pamiątki chrztu”, czyli małe białe pudełeczka zawierające życzenia, różańce, gałązkę mirtu, okruchy chleba i srebrny lub złoty krzyżyk albo medalik.
Tak jak współcześnie, uroczystości kościelnej towarzyszyła rodzinna biesiada.
Najbliższa niedziela po ukończeniu przez dziecko pierwszego roku życia również jest na Śląsku uroczyście świętowana jako „Roczek”. Uroczystość tę obchodzono zgodnie z wierzeniem głoszącym, że z tą chwilą dziecko zostaje uwolnione od mocy nadprzyrodzonych, które mogły mieć na nie wpływ w pierwszym roku życia. Podobnie jak z okazji chrzcin, po pierwszej części uroczystości w kościele rodzice zapraszają chrzestnych i najbliższą rodzinę na wspólny posiłek.
URODZINY
Urodziny są jednym z najbardziej uroczyście obchodzonych świąt rodzinnych na Śląsku. W przeciwieństwie do pozostałych regionów Polski, gdzie pierwszeństwo przydaje się imieninom, każdy Ślązak przywiązuje większą wagę do urodzin.
Ślązacy nie zapraszają na urodziny, chyba że dotyczy to nowych znajomych. Od wieków hołdują tradycji, że bliscy znają daty swoich urodzin, w związku z czym nie trzeba ich zapraszać, ponieważ w tym dniu każdy gość jest mile widziany. Dla solenizanta ilość gości jest oczywiście nie tylko powodem radości, ale także obrazem jego miejsca w lokalnej hierarchii. Tradycyjnie należy wręczyć kwiaty oraz prezenty. Powszechnie przyjęty zwyczaj głosi, by podarować to, co ma się najlepszego lub w myśl praktycznego podejścia Ślązaków do życia, coś przydatnego. Specyfiką śląską jest eksponowanie otrzymanych bukietów w oknach mieszkania.
INNE UROCZYSTOŚCI I SPOTKANIA
DZIEŃ ŚWIĘTEGO MARCINA
Od dnia 11 listopada młodzież rozpoczynała okres wróżenia. Podobnie jak w dzień św. Katarzyny, św. Andrzeja i Łucji odbywały się wtedy spotkania chcących znać swoją przyszłość dziewcząt. W dniu św. Marcina w przeszłości składano dary we dworze
( zazwyczaj był to drób). Wróżono wtedy, jaka będzie zima z kości piersiowej gęsi
[ biała wróżyła ostrą i śnieżną zimę]. Był to czas sporządzania zapasów na zimę, przygotowania do niej całego gospodarstwa. W tym dniu tradycyjnie wypieka się na Śląsku, podobnie jak w Poznaniu, rogale.ANDRZEJKI
Na Śląsku podobnie jak w innych częściach kraju popularne były i są spotkania młodych w dzień św. Andrzeja. Jedna z najpopularniejszych wróżb polegała na ustawieniu przez dziewczęta rzędem swoich butów skierowanych w stronę drzwi. Buty przekładane
do przodu powinny wywróżyć, która z dziewcząt pierwsza wyjdzie za mąż. Znany jest również zwyczaj rzucania za siebie obierzyn z jabłek, które powinny ułożyć się w jakąś literę wróżącą imię przyszłego męża. Jedna z wróżb polegała na wkładaniu pod trzy garnuszki kolejno grudki ziemi, chleba i pieniędzy. Zapowiadało to życie w bogactwie, głodzie
lub rychłą śmierć.
BARBÓRKA
To jedno z najważniejszych świąt na Górnym Śląsku, obchodzone uroczyście przez górników oraz ich rodziny. Dawniej górnicy pracowali około 12 godzin. Przed zjazdem do kopalni niejednokrotnie górnicy modlili się, powierzając się opiece św. Barbary.
Co roku 4 grudnia rano górnicy ubrani odświętnie w mundury lub garnitury udają się wspólnie na specjalne nabożeństwo. Wtedy też górnicy, którzy w kopalni przepracowali
25 lat otrzymywali prezenty, do których najczęściej należał zegarek, zazwyczaj srebrny, z wygrawerowaną na kopercie datą otrzymania lub dedykacją. W okolicach 4 grudnia odbywają się spotkania młodszych i starszych stażem górników przy tradycyjnym kuflu piwa. Najczęściej jednak górnicy spędzają ten dzień z najbliższymi, spożywając z nimi świąteczny obiad w rodzinnej atmosferze.
ŚWIĘTY MIKOŁAJ
Na Śląsku podobnie jak w innych regionach kraju dzieci czekają z niecierpliwością na prezenty. Tradycyjnie angażuje się znajomych lub krewnych, by pełnili funkcję Mikołaja.
Zazwyczaj jego strój składa się z czapki, czerwonej szaty lub kożucha, nieodłącznego „miecha”, czyli worka na plecach. W ręce Mikołaja najczęściej znajduje się „kryka”, czyli laska, kostur. Oczywiście Mikołaj przepytuje dzieci, sprawdza ich prawdomówność, chwali lub gani. Grzeczne dzieci otrzymują słodycze, orzechy lub zabawki. Niegrzeczne otrzymywały węgiel lub obierki z ziemniaków, czyli „oszkrabiny”.
ODPUSTY
Jednym z najbardziej uroczyście obchodzonych dni był odpust, czyli święto patrona danej parafii. Tradycyjnie zaprasza się wtedy krewnych i znajomych mieszkających w okolicy na uroczystą mszę i obiad. Atrakcją tego dnia bywają -zwłaszcza dla dzieci tzw. „budy”, czyli stragany oferujące rozmaity asortyment: kolorowe zabawki, pierścionki, dewocjonalia, wiatraki, balony oraz różne słodycze, w tym bardzo popularną watę cukrową i tzw. „makrony”, czyli ciasteczka kokosowe. Odpustowi towarzyszy zawsze gwar, śmiech, huk wystrzeliwanych z pistoletów „korków” lub „placpatronów”. Nie może również zabraknąć „karasoli”, czyli karuzel i strzelnic zwanych „szisbudami”.
DOŻYNKI
Zazwyczaj Śląsk kojarzy się z przemysłem, a przecież znajdują się tutaj również tereny rolnicze. Uprawiana ziemia daje plon w postaci zbóż, warzyw, owoców i kwiatów, a prócz tego ogromną satysfakcję z pracy, której przez wiele miesięcy poświęcało się wolny czas. Radość z obfitych plonów zostaje ukoronowana uroczystymi dożynkami, które zazwyczaj przygotowuje się długo i starannie.
Na dożynki piecze się chleb z mąki z pierwszych zbiorów. Warto wspomnieć o szczególnym szacunku, jakim darzy się na Śląsku chleb, który stanowi synonim sytości, dlatego wykorzystywano każdy jego kawałek. Stąd prawdopodobnie popularność tzw. „wodzionki”, czyli zupy z kawałków starego chleba z dodatkiem czosnku i masła, zalanego gorącą wodą. Do dziś w domach śląskich zanim ukroi się pierwszy kawałek z nowego bochenka, żegna siego znakiem krzyża. Pieczenie chleba odbywało się 1 – 2 razy w tygodniu. Rozczyn wyrabiano w specjalnych dzierżach a wyrobione ciasto pozostawiano do wyrośnięcia w wiklinowych lub słomianych koszach. Prawie w każdym domu znajdował się specjalny duży piec chlebowy.
Obejścia domów dekorowane są wieńcami z pozostałych kłosów i kolorowymi wstążkami. Dożynki są świętem wspólnoty, dlatego gromadzono się najpierw w kościele na uroczystej mszy dziękczynnej, a po południu formowano barwny korowód, często pełen przebranych postaci, dowcipnych napisów umieszczanych na wozach. Gospodarze mogli wtedy zaprezentować najlepsze okazy swojej hodowli, gospodynie przygotowywały tradycyjny „kołocz”. Najczęściej świętowanie kończyła wspólna zabawa taneczna.
ŚWIĘTA
WIGILIA BOŻEGO NARODZENIA
Dla wielu osób to najważniejszy dzień w roku.
W tym dniu zapomina się o krzywdach, żalach, wybacza ludzkie błędy i ułomności.
Ludzie bez względu na stan, stopień pokrewieństwa gromadzą się wspólnie, aby zaraz po rozbłyśnięciu pierwszej gwiazdy zasiąść do wieczerzy wigilijnej.
W tym dniu nie wolno się kłócić, wszyscy powinni być dla siebie wyrozumiali, bardziej uczynni i serdeczni.
Przygotowania rozpoczyna się wcześniej, piekąc pierniki, kupując choinkę i rybę, która obowiązkowo powinna pływać w wannie.
Na Śląsku panuje nakaz, by dzień Wigilii spędzić uczciwie i pracowicie, w myśl przekonania, że taki jak Wigilia będzie cały rok.
Kiedy wszystkie potrawy są przygotowane, rozpoczyna się ceremoniał związany z przystrojeniem stołu do kolacji wigilijnej. Wiąże się to między innymi ze zwyczajem układania pod obrusem dla każdej osoby wysuszonych rybich łusek, słomy lub drobnych monet, które po zakończeniu kolacji każdy z obecnych skrzętnie zbiera i chowa do portfela, zapewniając sobie w ten sposób dostatek w przyszłym roku. Stół przykrywa się oczywiście białym obrusem i układa najlepsze naczynia; dawniej drewniane, gliniane i fajansowe, dziś fajansowe lub porcelanowe; przystraja się go gałązkami choinki, świecami i ozdobami
ze słomy. Nie zapomina się również o dodatkowym nakryciu dla niespodziewanego gościa. Na stole najczęściej kładzie się bochenek chleba, książeczkę do modlitw a pod obrus chowa się siano.
Gdy wszystko jest już przygotowane, domownicy ubierają odświętne stroje, pod choinkę składa się prezenty i wszyscy gromadzą się wokół stołu. Gospodyni wnosi potrawy, po czym domownicy rozpoczynają modlitwę i dzielą się opłatkiem.
Zależnie od regionu Śląska na stole pojawia się barszcz, zupa grochowa, migdałowa lub grzybowa; w okolicach Istebnej podaje się zupę z kapusty z grzybami. Po zupie jada się karpia gotowanego lub smażonego, czasem w sosie ziołowym z ziemniakami i kiszoną kapustą. W przeszłości w mniej zamożnych domach śląskich podawano śledzie.
Typowo śląską potrawą jest „moczka”, czyli potrawa z gotowanych warzyw korzeniowych z rodzynkami, śliwkami i rozmoczonym piernikiem. Podaje się również kaszę jaglaną a czasem jabłka pieczone na maśle z konfitrurami. Ślązacy nie wyobrażają sobie świat bez „makówek”, sporządzanych zależnie od regionu na wodzie lub mleku, z bułek
albo sucharów z dodatkiem maku i bakalii.
Po deserze podaje się kompot z suszonych śliwek, jabłek, gruszek, rodzynek i suszonych fig.
Następnie wstaje się od stołu. Według starej tradycji wstają wszyscy biesiadnicy równocześnie, ponieważ istnieje przesąd, że ten, kto pierwszy wstanie od stołu, ten w najbliższym roku odejdzie z rodziny. Wtedy też można rozpocząć rozmowy, gdyż w wielu domach podczas kolacji wigilijnej obowiązuje cisza.
W niektórych domach przetrwał również stary zwyczaj wróżenia z 12 łupin cebuli odpowiadających 12 miesiącom nadchodzącego roku, w tym jednej z solą. Młoda dziewczyna natrafiając na łupinę z solą dowiadywała się, kiedy wyjdzie za mąż. Podobny charakter miało wyrzucanie okruchów ze stołu przed domem i nasłuchiwanie, z której strony zaszczeka pies.
Stamtąd nadejdzie narzeczony do panny.
Dawniej w wieczór wigilijny domostwa odwiedzali kolędnicy.
Po wieczerzy na wsiach chodzono do obory, by podzielić się ze zwierzętami chlebem lub opłatkiem, który barwiono na czerwono albo zielono. Psom podawano kawałek chleba z czosnkiem, by były czujne i ostre.
Drugą część wieczoru wigilijnego spędza się radośnie, oglądając prezenty i delektując się przygotowanymi smakołykami.
Gdy zbliża się północ domownicy wybierają się na pasterkę. Po mszy wszyscy życzą sobie nawzajem wesołych i pogodnych świąt.
IX ZNACZENIE EDUKACJI REGIONALNEJ W KSZTAŁTOWANIU OSOBOWOŚCI DZIECKA A RODZINA
Regionalizm jest elementem wychowania patriotycznego dzieci i młodzieży. Stanowi podstawę kształtowania postaw patriotycznych młodego pokolenia, jego osobowości pod względem intelektualnym i emocjonalnym. Rozbudzanie więzi emocjonalnej dziecka z miejscem własnego urodzenia daje dziecku poczucie więzi międzypokoleniowej i świadomości trwania Ojczyzny, jej przeszłości i teraźniejszości. We współczesnym wychowaniu dzieci wszystkie elementy edukacji regionalnej stanowią ważny środek oddziaływania. Chodzi w nim przede wszystkim o rozwój i wzbogacenie wartości tkwiących we własnym, najbliższym otoczeniu. Więź z najbliższym środowiskiem kształtuje się u dzieci najpierw na terenie rodziny, ponieważ właśnie w rodzinie występują najbardziej sprzyjające okoliczności oddziaływania na osobowość dziecka. Rodzina jest pierwszym terenem tworzenia się pewnej sieci informacji o świecie, dzięki której dziecko poznaje go, zaczyna stopniowo rozumieć i powoli orientować się w zjawiskach. Bez udziału rodziny nikt nie jest w stanie wpoić dziecku zasad moralnych, którymi będzie się kierowało w dalszym życiu. Żadna instytucja nie nauczy kulturalnego współżycia z ludźmi, jeżeli dziecko wzrasta w atmosferze pozbawionej wzajemnego szacunku. Wychowanie dziecka w rodzinie obejmuje całokształt jej oddziaływania, może ono być podejmowane świadomie i celowo, a także przebiegać w sposób niezamierzony, samorzutny. Najbardziej charakterystyczna dla rodziny jest jej odrębność kulturowa. W codziennych wydarzeniach w rodzinie każdy jej członek sposób naturalny poznaje panujące zwyczaje, kultywowane obrzędy związane z obchodami świąt, rocznic, imienin, urodzin – wszystko, co stanowi klimat rodzinnego domu i co utrwaliła rodzinna tradycja. Rodzina stanowi więc środowisko, w którym kultywuje się tradycję patriotyczną. Stosunek rodziców czy dziadków do narodowych tradycji jest przekazywany dzieciom przez opowiadania i wspomnienia, które silnie oddziaływają na uczucia dzieci. Bardzo duże znaczenie w kształtowaniu postaw patriotycznych dzieci ma wielopokoleniowość rodzin. Wzrastając w takich rodzinach, stają się bezpośrednimi odbiorcami wspomnień rodziców i dziadków, słuchając ich z zaciekawieniem, uczestniczą w wydarzeniach autentycznych historii z życia członków swojej rodziny. Rodzice jako pierwsi przekazują dziecku własne doświadczenia życiowe, wśród nich te, które uzyskali od swoich rodziców, a także te zawarte w kulturze i cywilizacji, czyli nagromadzone przez wiele pokoleń.
X PROPONOWANA TEMATYKA ZAJĘĆ
ZAGADNIENIA TEMATYKA ZAJĘĆ
Świętochłowice moje miasto w sercu Górnego Śląska. 1.Wycieczka po mieście.2.Poznanie położenia geograficznego miasta na Wyżynie Śląskiej.3.Utrwalanie kierunków geograficznych; północ, południe, wschód, zachód. Ilustrowanie mapy miejscowości. Przeglądanie i naklejanie na mapę fotografii, pocztówek np. swojego domu, szkoły itp.4.Liczenie domów na swojej ulicy, numery parzyste i nieparzyste. Obliczanie ilu mieszkańców mieszka w moim bloku, ile drzew rośnie na mojej ulicy, ile jest przydomowych ogródków, ile jest sklepów na mojej ulicy.5.Poznanie herbu miasta, historii miasta.6.Wycieczka do muzeum miejskiego.7.Wycieczka do urzędu miasta.
Atrakcje turystyczne na Górnym Śląsku. 1.Poznanie interaktywnej mapy atrakcji turystycznych.2.Wycieczka do WPKiW w Chorzowie.3.Stworzenie albumu najciekawszych miejsc.
Język polski a gwara. 1.Stworzenie szkolnego słownika gwary śląskiej.
Moja rodzina i jej miejsce w historii i kulturze. 1. Wykonanie albumu rodzinnego. Wyszukiwanie w rodzinnych zbiorach pamiątek, postaci znaczących dla miasta dawniej i teraz. Uzupełnianie drzewa genealogicznego narysowanymi sylwetkami dziadków lub fotografiami. Opisywanie i nazywanie członków rodziny, stopień pokrewieństwa. Wyszukiwanie i przedstawianie znaczących pamiątek rodzinnychZabawy z dawnych lat. Słuchanie opowieści dziadków.Zabawa w dom. Domowy teatrzyk- kukiełki z łyżek lub pacynki z rękawiczek.
Uroczystości rodzinne. 1.Spotkanie z okazji Dnia Babci i Dziadka, Dzień Matki i Ojca.2.Rodzinne śpiewanie starych piosenek biesiadnych.3.Pisanie swobodnych tekstów i życzeń dla członków swoich rodzin z okazji różnych świąt w rodzinie.4.Przygotowanie własnoręcznie wykonanych prezentów, kartek świątecznych itp.5.Oglądanie fotografii związanych z uroczystościami i obrzędami religijnymi w rodzinie: urodziny, chrzest, roczek, komunia, wesele, pogrzeb, święta religijne.
Święta religijne. 1.Przygotowanie wigilii klasowej. Nauka kolęd. Opowiadanie: „Święta w naszym domu i w domu mojej babci”. Kartka świąteczna. Przygotowanie kilku potraw wigilijnych. Ubieranie choinki.2.Rozmowa na temat zwyczajów wielkanocnych. Przygotowanie koszyka wielkanocnego, pisanek. Najśmieszniejsze sytuacje w czasie świąt.
Zachowane tradycje. 1.Marzanna i gaik. Wykonanie marzanny i topienie kukły. Inscenizacja piosenki o tematyce wiosennej. Prace plastyczne „Jak powitaliśmy wiosnę”.2.Mikołaj- chodzenie grupy przebierańców z Mikołajem po szkole. Obdarowywanie się prezentami.
Wierzenia i wróżby. 1.Wróżby i przepowiednie andrzejkowe.2.Wróżby wigilijne, noworoczne i wielkanocne.3.Wykonanie ilustracji do przysłów i porzekadeł ludowych związanych z kalendarzem i pogodą.
Rocznice narodowe. 1.Znamy symbole narodowe: herb, godło, flaga, hymn.2.Znamy fakty z historii Polski powiązane z datami: 3 Maja, 11 listopada.3.Słuchanie opowiadań, oglądanie filmów, fotografii, pamiątek.4.Sylwetki wielkich Polaków.5.Opieka nad miejscami pamięci narodowej.Konkurs wiedzy o uzyskaniu przez Polskę niepodległości.
Nasi przyjaciele z Europy. 1.Słuchanie piosenek ludowych z innych krajów.2.Rysowanie postaci dzieci w różnych strojach ludowych.3.Wysyłanie kartek z okazji Międzynarodowego Dnia Dziecka do dzieci z różnych krajów. Przygotowanie krótkiej informacji ze zdjęciem o klasie i szkole.4.Co wiemy o Unii Europejskiej?
Zajęcia ludności, zakłady pracy naszego regionu. 1.Spotkania z ludźmi różnych zawodów.2.Oglądanie ilustracji, wystawa zdjęć. Malowanie sylwetek ludzi różnych zawodów. Tworzenie i porównywanie obecnych i dawnych zawodów.3.Prezentowanie ruchem zajęć ludności i odgadywanie znaczenia.4.Kim będę, kiedy dorosnę? Odpowiedzi pisemne, ustne, plastyczne. Doszukiwanie się tradycji rodzinnych w wyborze zawodu.
Znaczenie szkoły w środowisku. 1.Zapoznanie się ze stroną internetową szkoły.2.Czytanie fragmentów kroniki szkolnej.3.Konkursy szkolne.4.Sylwetki nauczycieli.
XI SPECYFIKA ORGANIZOWANIA EFEKTYWNEGO PROCESU UCZENIA SIĘ U UPOŚLEDZONYCH UMYSŁOWO.
Proces kształcenia specjalnego różni się od procesu kształcenia ogólnego tym, że objęci są nim uczniowie, u których proces uczenia się jest zaburzony. Proces kształcenia uczniów upośledzonych jest ciągiem wzajemnie przenikających się czynności rewalidacyjnych, poznawczych i praktycznych. Dążymy do tego , by proces nauczania upośledzonych umysłowo miał przede wszystkim charakter aktywizujący. Jedynie przez kształcenie specjalne oparte na działaniu, uczniowie upośledzeni mogą się rozwijać i aktywizować. Wynikiem tak pojmowanego kształcenia jest:
-usprawnienie zaburzonych funkcji w stopniu pozwalającym na wykorzystanie ich w procesach działania i poznania,
-zdobycie określonej przez program wiedzy o otaczającej rzeczywistości oraz umiejętność korzystania z niej w praktyce.
Lekcje dla uczniów upośledzonych możemy organizować miedzy innymi na cztery sposoby:
1.Lekcja, w czasie której zdobywanie wiedzy odbywa się przez przyswajanie (wprowadzenia nowych wiadomości, skojarzenia ich z pracami pozalekcyjnymi, systematyzowania wiedzy, zastosowania, systematyzowania i utrwalania nowego materiału)
Organizując tego typu lekcję należy przedstawić uczniom nowe wiadomości ilustrując je.
2.Lekcja, w czasie której wiedzę zdobywa się przez odkrywanie.
3.Lekcja, na której uczniowie uczą się przez przeżywanie ( podczas zapoznawania z dziełami literatury, plastyki, muzyki)
4.Lekcja, na której uczniowie poznają przez działanie, poznają prawa, na których opiera się ich praca, jest to wiązanie teorii z praktyką. Ważne jest, by organizując proces nauczania uwzględnić przedmiot oraz temat lekcji, właściwości psychiczne i fizyczne uczniów, wiadomości i umiejętności, jakie posiadają już uczniowie, warunki, w jakich przebiega proces uczenia.
XII SPECJALNE POTRZEBY EDUKACYJNE UCZNIÓW
Pojęcie specjalne potrzeby edukacyjne pojawiło się już w 1978 roku w Wielkiej Brytanii w dokumencie zwanym Warnock Report i zostało upowszechnione w Deklaracji z Salamanki opublikowanej przez UNESCO w 1994 roku. Polska, jako państwo członkowskie, zobowiązała się do respektowania zawartych w niej postanowień, a dowodem na to są nowelizowane akty wykonawcze ustawy o systemie oświaty. Gwarantują one dzieciom i młodzieży prawo do uzyskania w szkole opieki i pomocy uwzględniającej indywidualne możliwości oraz specjalne potrzeby edukacyjne.
Specjalne potrzeby edukacyjne według M.Bogdanowicz odnoszą się do tej grupy uczniów, która nie może podołać wymaganiom powszechnie obowiązującego programu edukacyjnego. Mają oni, bowiem znacznie większe trudności w uczeniu się niż ich rówieśnicy. Są w stanie kontynuować naukę, ale potrzebują pomocy pedagogicznej w formie specjalnego programu nauczania i wychowania, specjalnych metod, dostosowanych do ich potrzeb, możliwości i ograniczeń. Powinni być nauczani przez specjalistyczną kadrę pedagogiczną w odpowiednich warunkach bazowych przy uwzględnieniu odmiennych rozwiązań organizacyjnych.
Rozpoznawanie i zaspokajanie specjalnych potrzeb dotyczy, zatem osób z odchyleniami od normy. Odchylenia mogą odnosić się do właściwości biologicznych, psychologicznych i społecznych. Mogą mieć charakter ilościowy i jakościowy, przez co wywierają mniejszy lub większy wpływ na przebieg rozwoju i wychowania człowieka. Odchylenia ujemne powodują ograniczenia rozwoju fizycznego i psychicznego, utrudniają naukę i adaptację zawodową, zakłócają społeczne funkcjonowanie człowieka, czyniąc go osobą niepełnosprawną. Odchylenia dodatnie to szczególne uzdolnienia i talenty (J.Jastrząb, 1995). Przyjmując jako kryterium rodzaj niepełnosprawności, wyróżnia się:
· osoby z uszkodzeniami sensorycznymi
· osoby z niesprawnością motoryczną (osoby z uszkodzeniem narządu ruchu oraz osoby z przewlekłymi chorobami narządów),
· osoby z niepełnosprawnością psychiczną (osoby umysłowo upośledzone z niepełnosprawnością intelektualną, osoby psychicznie chore z zaburzeniami osobowości i zachowania oraz osoby cierpiące na epilepsję),
· osoby z niepełnosprawnością złożoną
· osoby z zaburzeniami emocjonalnymi,
· osoby z zaburzeniami komunikacji językowej,
· osoby z autyzmem dziecięcym i pokrewnymi schorzeniami,
· osoby ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się
· osoby z niepełnosprawnością społeczną
· osoby z przewlekłymi schorzeniami somatycznymi.
Poniższy schemat przedstawia podział uczniów ze względu na specjalne potrzeby edukacyjne (J.Jastrząb)
Specjalne potrzeby edukacyjne są przyporządkowane konkretnym typom niepełnosprawności, która może występować w postaci wad zmysłów, dysfunkcji narządów słuchu, kalectwa, upośledzenia umysłowego, chorób przewlekłych i niedostosowania społecznego czy w postaci specyficznych trudności w uczeniu się. Należy również uznać, że jedną z podstawowych potrzeb wszystkich dzieci jest uznanie indywidualności oraz dostrzeganie w niej pozytywnych wartości.
Zaspokajanie specjalnych potrzeb edukacyjnych to sprawdzony wyznacznik dobrego nauczania, z którego korzystają wszyscy uczniowie. Każde dziecko może mieć trudności w nauce i to właśnie one powinny stanowić podstawę do udoskonalenia procesu nauczania. Zadaniem nauczyciela w obecnej szkole jest szukanie takich rozwiązań, które uwzględniłyby indywidualne różnice między dziećmi. Uczniowi ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi i wychowawczymi należy zapewnić dodatkowe wsparcie, które wzmocniłoby efektywność nauczania. To na szkole spoczywa odpowiedzialność za zorganizowanie zajęć szkolnych w taki sposób, aby wszyscy uczniowie mogli rozwijać się zgodnie ze swoimi zdolnościami, potrzebami, możliwościami i ograniczeniami.
BIBLIOGRAFIA
1. Bogdanowicz M. : Specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu u dzieci – nowa definicja i miejsce w klasyfikacjach międzynarodowych; (w:) Psychologia Wychowawcza nr1/ 1996.
2. Jasrząb J.: Terapia pedagogiczna uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się elementarnych umiejętności czytania i pisania; (w:) Wychowanie na co dzień; nr 1-2/2003.
3. Kupisiewicz Cz.: Niepowodzenia dydaktyczne; Warszawa 1963.
4. Petersen W.: Dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się w: Metody pedagogiki specjalnej pod red. Norrisa, Haringa, Schefeluscha; PWN; Warszawa 1997.
5. Spionek H.; Zaburzenia psychoruchowego rozwoju dziecka; PWN; Warszawa 1965.
6. Spionek H.; Zaburzenia rozwoju uczniów a niepowodzenia szkolne; PWN;
Warszawa
7. K. Dejna, Dialekty polskie, Warszawa 1983.
8. Folklor Górnego Śląska, pod red. D. Symonides, Katowice 1989.
9. F. Konieczny, Dzieje Śląska, reprint, Warszawa – Komorów 1999.
10. J. Miodek, Śląska ojczyzna polszczyzna, Katowice 1991.
11. O. Słomczyńska, Książki z kraju J. Lompy, K. Damrota, J. Ligonia, Opole 1990.
12. M. Szołtysek, Biblia Ślązoka, Rybnik 2000.
13. „Upośledzenie umysłowe- pedagogika”- pod red. Kazimierza
Kirejczyka, Warszawa 1981, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
14. Miesięcznik nauczycieli i wychowawców katolickich, Nr.4 (112)2002,
SPIS TREŚCI
I ZAKRES INNOWACJI PEDAGOGICZNEJ ………………….2
II CELE………………………………….3
– CELE OGÓLNE
– CELE SZCZEGÓŁOWE
III PROCEDURY OSIĄGNIĘCIA CELÓW…………………………..4
IV MOTYWACJA WPROWADZENIA INNOWACJI PEDAGOGICZNEJ………………5
– ANKIETA DLA UCZNIÓW I RODZICÓW
V SPODZIEWANE EFEKTY………………………………….8
– OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW PO PROGRAMIE
VI METODY I FORMY PRACY………………………………….9
VII EWALUACJA I MONITORING………………………………….10
– ANKIETA EWALUACYJNA DLA UCZNIÓW I RODZICÓW
VIII OBYCZAJE KULTYWOWANE NA GÓRNYM ŚLĄSKU……………………13
IX ZNACZENIE EDUKACJI REGIONALNEJ W KSZTAŁTOWANIU
OSOBOWOŚCI DZIECKA A RODZINA……………………….21
X PROPONOWANA TEMATYKA ZAJĘĆ………………………………….22
XI SPECYFIKA ORGANIZOWANIA EFEKTYWNEGO PROCESU UCZENIA SIĘ U UPOŚLEDZONYCH UMYSŁOWO………………………………….27
XII SPECJALNE POTRZEBY EDUKACYJNE UCZNIÓW……………………..28
BIBLIOGRAFIA………………………………….32
INNOWACJA 2019/2020 ,, Mazowsze
INNOWACJA 2019/2020
,, Mazowsze – moja mała ojczyzna”
Poprzez realizację tego projektu nauczyciele naszej szkoły pragną pokazać dzieciom wiedzę o Polsce, o Mazowszu – ze stolicą Warszawą, o gminie Lutocin, w której mieszkają oraz ludziach i instytucjach pełniących ważną rolę w życiu społecznym danego środowiska. Termin patriotyzm wywodzi się z greckiego patriotes i łacińskiego patrius, oznacza stosunek do ojczyzny rozumianej, jako kraj rodzinny, miejsce zamieszkania oraz emocjonalne z nią powiązanie. Wychowanie patriotyczne i edukacja regionalna ma służyć kształtowaniu osobowości młodego pokolenia, postaw jednostki we własnym społeczeństwie, a także spraw związanych z miejscem tego społeczeństwa w świecie. Posiada własną problematykę, która stanowi poczucie przynależności do określonej grupy narodowej, wpajanie szacunku i przywiązania do tradycji własnego narodu, jego osiągnięć, kultury, języka ojczystego i ludzi, którzy go zamieszkują. Kształtowanie pojęcia „Polak” zaczyna się od rozumienia tego, że mieszkamy na tym samym terytorium i mówimy tym samym językiem. Na etapie szkoły podstawowej celem wychowania patriotycznego i edukacji regionalnej jest kształtowanie u dzieci poczucia przynależności do społeczności szkolnej, środowiska lokalnego, regionu i kraju. Najważniejszym zadaniem jest uświadomienie dzieciom, że wspólnoty takie jak: rodzina, środowiska lokalne i ojczyzna stanowią wielką wartość w życiu każdego człowieka i że każdy ma wobec tych wspólnot określone obowiązki. Dążąc do kształtowania postawy patriotycznej należy zdawać sobie sprawę z faktu, iż jest to proces długotrwały i wymaga od nauczyciela dobrego przygotowania. Musimy pamiętać, że postawa patriotyczna nie może polegać tylko na słownej deklaracji i okazywaniu uczuć do kraju, ale musi objawiać się aktywnym działaniem prowadzącym do rozumienia i realizacji zadań oraz rozwijania określonych cech osobowości dziecka.
O PROJEKCIE: Głównym założeniem projektu jest przekazanie dzieciom podstawowej wiedzy o Polsce, województwie, o naszej gminie i jej wsiach: historii, położeniu geograficznym, znajomości zabytków i folkloru. W projekcie ujęto działania edukacyjne dostosowane do wieku dzieci i ich możliwości poznawczych.
Najważniejsze zadania w zakresie wychowania patriotycznego i edukacji regionalnej zawiera Podstawa Programowa:
I Poznanie i rozumienie siebie i świata: – Budzenie zaciekawienia otaczającym światem poprzez prowokowanie pytań i dostrzeganie radości odkrywania. – Organizowanie działań umożliwiających poznawanie wielowymiarowości człowieka (postrzegam, myślę, czuję, działam). – Dostrzeganie i opisywanie różnic, podobieństw i relacji między przedmiotami, zjawiskami. Stwarzanie okazji do porządkowania, klasyfikowania i liczenia. – Wzbudzanie zainteresowań obrazem (ilustracją) i tekstem. – Poznanie, stosowanie, tworzenie symboli i znaków.
II Wykorzystywanie i tworzenie okazji do poznawania rzeczywistości społecznej i kulturowej: – poprzez poznawanie zasad organizacji życia społecznego, tradycji rodzinnej, regionalnej, narodowej oraz poznanie dzieł kultury. Najważniejsze zadania w zakresie wychowania patriotycznego i edukacji regionalnej zawiera Podstawa Programowa:
III Nabywanie umiejętności poprzez działanie: – Uczenie zasad postępowania warunkujących bezpieczeństwo dziecka. – Umożliwianie dziecku ekspresji spostrzeżeń, przeżyć, uczuć w różnych formach działalności z zastosowaniem werbalnych i niewerbalnych środków wyrazu.
IV Odnajdywanie swojego miejsca w grupie rówieśniczej, wspólnocie: – Uczenie nawiązywania bliskiego, serdecznego kontaktu z innymi osobami. – Wdrażanie do zachowań akceptowanych społecznie, wprowadzanie w kulturę bycia. – Umożliwianie zdobycia doświadczeń w mówieniu, słuchaniu i byciu słuchanym. – Tworzenie okazji do wymiany informacji, uczenie dyskutowania i dochodzenia do kompromisu.
V Budowanie systemu wartości: – Pomaganie dziecku w poznawaniu różnych postaw bohaterów literackich, filmowych, próby ich oceny i uzasadnienia stanowiska. – Stwarzanie okazji do dokonywania przez dziecko wyborów i zdawania sobie sprawy z ich konsekwencji.
CZAS TRWANIA PROJEKTU: rok szkolny2019/2020
UCZESTNICY : uczniowie klas VIII Szkoły Podstawowej w Lutocinie oraz Szkoły Podstawowej w Przeradzu – nauczyciele – rodzice i osoby, które zechcą wspierać realizację projektu.
W innowacji będą brać udział chętni uczniowie z klas VIII. Działania innowacyjne będą podejmowane w ramach trzech kół zainteresowań: koło geograficzne (A.Graczyk)- , koło polonistyczne (A. Pieczkowska), koło biologiczne (M. Lewandowska). Projekt będzie realizowany przez cały rok szkolny 2019/2020. Grupa projektowa będzie uczęszczać na zajęcia koła w następujący sposób: 1 tydzień – koło polonistyczne, 2 tydzień-koło geograficzne, 3 tydzień – koło biologiczne i tak kolejno.
METODY I FORMY PRACY: Dobierając metody i formy pracy musimy pamiętać, że zadaniami z zakresu wychowania patriotycznego i edukacji regionalnej odjęte są dzieci szkolne, które z zaciekawieniem i w naturalny sposób podchodzą do nowych treści. Są to dzieci o wzmożonej aktywności poznawczej i również fizycznej, dlatego proponując podejmowanie działań musimy dostosować ich czas i stopień trudności do możliwości poznawczych i percepcyjnych dzieci. Skutecznym sposobem propagowania działań będzie zastosowanie takich metod, które odwołują się do wykorzystania zdobytej wiedzy w praktycznym działaniu i wykorzystanie działania do zdobywania wiedzy.
METODY: W realizacji projektu przyjęłyśmy zasadę łączenia metod, w których dominować będą: metody słowne i praktyczne, uczenie się przez odkrywanie, działanie i przeżywanie, W realizacji projektu musimy wykorzystać wszystkie dostępne formy pracy. Dzieci będą musiały wykazać się umiejętnością skupienia uwagi na poleceniach osoby dorosłej, jak również będą uczestnikami spotkań, wycieczek po okolicy, spacerów do instytucji użyteczności publicznej.
CELE OGÓLNE:
Poznanie historii Polski, Mazowsza, Gminy Lutocin
Poznanie położenia geograficznego kraju, miasta i wsi
Poznanie legend o powstaniu państwa, krain historycznych
Poznawanie biografii ciekawych postaci z okolicy, w której mieszkamy
Wyrobienie u dzieci pozytywnego nastawienia na rzeczy nowe i nieznane sytuacje.
Wspieranie rozwoju społecznego dzieci przez nawiązywanie nowych kontaktów społecznych.
Integracja grupy: wdrażanie do zgodnego działania.
Kształtowanie umiejętności wypowiadania się.
Poznanie regionalnych przysłów, sentencji, myśli.
CELE SZCZEGÓŁOWE:
DZIECKO:
zna położenie Polski, Mazowsza, Warszawy, Lutocina i okolicznych wsi,
wzbogaca swoją wiedzę na temat historii Polski, Warszawy, Lutocina i okolicznych wsi (ukształtowanie terenu, położenie, cechy klimatyczne),
wie, jaką postawę należy przyjąć podczas grania, śpiewania i słuchania Hymnu Narodowego,
zna barwy narodowe, Hymn Polski, wie, jak wygląda godło państwowe,
poznaje utwory literackie, sztukę, kulturę związaną ze swoim regionem,
uczestniczy w proponowanych przez dorosłych działaniach sprzyjających poznawaniu okolicy szkoły i miejsca zamieszkania,
uczestniczy w wycieczkach do instytucji użyteczności publicznej,
potrafi zachować się właściwie w miejscach użyteczności publicznej,
spotyka się z zaproszonymi gośćmi i okazuje im szacunek,
nawiązuje kontakty społeczne podczas spotkań z ciekawymi i ważnymi dla Gminy Lutocin ludźmi,
dzieli się zdobytą wiedzą prezentując swoje prace,
rozwija postawę intelektualną wyrażając się w twórczym, logicznym i krytycznym myśleniu,
potrafi wykorzystać wiedzę i umiejętności w praktycznym działaniu: „Konkurs Wiedzy o Regionie = Gminie Lutocin”
dostrzega piękno otaczającego nas świata,
jest zachęcone do zwiedzania Polski dzięki zdobyte informacje,
poznaje świat roślin i zwierząt najbliższej okolicy,
doskonali język ojczysty,
doskonali umiejętność wyszukiwania potrzebnych informacji.
PLAN INNOWACJI:
1) Spotkanie nauczycieli realizujących innowację z uczniami przystępującymi do projektu. Omówienie celów oraz planu działań,
2) Spotkanie z panem Januszem Jankiewiczem – autorem książki pt. Wieś Lutocin (1372 1864) , koło polonistyczne,
3) Wykonanie prezentacji multimedialnej pt.,, Poznajmy się bliżej-MAZOWSZE”- (położenie geograficzne, ukształtowanie powierzchni, sieć wodna, budowa geologiczna) – koło geograficzne,
4) Wybór poezji i prozy przedstawiającej piękno krajobrazu, kulturę, historię Mazowsza – koło polonistyczne,
5) Wykonanie gazetki ściennej pt:,, Wielcy ludzie z Mazowsza”- koło polonistyczne,
6) Wykonanie gazetki ściennej pt .,,Rośliny i zwierzęta Mazowsza”- koło biologiczne,
7) Wykonanie gazetki ściennej ,,Mazowsze – palcem po mapie” (prezentacja walorów turystycznych regionów, ciekawe miejsca turystyczne).- koło geograficzne,
8) Konkurs fotograficzny pt. ,, Moje Mazowsze”, który stanie się podróżą po urokliwych zakątkach Mazowsza – koło polonistyczne, koło geograficzne,
9) Wykonanie zielników z roślin naszego regionu- koło biologiczne,
10) Wyjazd do Teatru Dramatycznego im. Jerzego Szaniawskiego w Płocku (jednego z teatrów Mazowsza)
11) Szkolny konkurs sprawdzający wiedzę o najbliższym regionie- koło geograficzne,
12) Spotkanie nauczycieli z grupą projektową w celu podsumowania działań.
KONTROLA EFEKTÓW INNOWACJI :
W celu sprawdzenia efektów wprowadzanej innowacji na bieżąco będziemy monitorować zaplanowane działania. Monitoring ten będzie wyrażał się w : frekwencja na zajęciach, stawianie uczniom pytań na temat mocnych i słabych stron zajęć, ocena efektów pracy. Z działań wprowadzanej innowacji zostanie sporządzone sprawozdanie podsumowujące efekty pracy. Sprawozdanie wraz zostanie z wnioskami zostanie zaprezentowane na Posiedzeniu Rady Pedagogicznej i dołączone do dokumentacji szkolnej.
Autorzy i realizatorzy : Agnieszka Graczyk , Anna Pieczkowska
INNOWACJA MOJE MIASTO, MOJA MAŁA OJCZYZNA program edukacji regionalnej
Transkrypt
1 RENATA JĘDRZEJCZAK INNOWACJA MOJE MIASTO, MOJA MAŁA OJCZYZNA program edukacji regionalnej SPIS TREŚCI 1.Wstęp Założenia programowe Cele edukacji regionalnej Procedury osiągania celów Ewaluacja Harmonogram działań do programu Bibliografia…14
2 WSTĘP Kultura narodu będzie istniała, jeżeli będzie przekazywana z pokolenia na pokolenie. Najskuteczniejszym sposobem jest trwania jest poznanie najbliższego otoczenia własnego regionu, a także jego wartości w kontekście wartości narodowych i ogólnoludzkich. Wiek przedszkolny, to dobry moment na rozpoczęcie edukacji regionalnej. Właśnie w tym okresie rozwojowym tworzy się poczucie przynależności międzynarodowej, związanej z językiem i kulturą. Szczególna wrażliwość małego dziecka sprawia, że chłonie ono od razu kształty, barwy, dźwięki w sposób niezwykle intensywny. Utrwalone i przywoływane po latach odkrywają uroki miejsc urodzenia, do których tęskni się i wraca. Dziecko od dzieciństwa wszak żyje sprawami najbliższego środowiska, poznaje swoje miasto – to jego mała ojczyzna,,. Kształtowanie pojęcia Polak,, należy zacząć od najbliższego otoczenia społecznego, elementów kultury, tradycji rodzinnych i regionalnych. Program Moje miasto, moja mała ojczyzna,, zakłada poznanie historii, szeroko pojętej kultury, tradycji oraz środowiska przyrodniczego miasta i najbliższych okolic. W programie edukacji regionalnej zawarte są szczegółowe zagadnienia, metody, formy pracy, środki i przewidywane osiągnięcia dzieci. W celu uporządkowania i poszerzenia wiadomości o naszej miejscowości postanowiłam opracować program dotyczący edukacji regionalnej Moje miasto, moja mała ojczyzna,,. 1.Założenia programowe Dziecko w wieku przedszkolnym wiele spraw nie jest jeszcze w stanie zrozumieć, wiele jednak może przeżywać. Radość, zachwyt, podziw, szacunek dla rodzinnych stron – to przeżycia, które wpływają na ich poznanie na podstawie coraz bogatszej wiedzy. Pierwsze przeżycia i doświadczenia dziecięce, szczególnie o silnym zabarwieniu emocjonalnym są najbardziej trwałe i pozostają na całe życie. Głównym zadaniem edukacji regionalnej jest wszechstronne poznanie własnego regionu. Znaczenie tej edukacji jest bardzo duże nie tylko dla poznania przez dzieci własnej tożsamości, ale także dla kształtowania postaw patriotycznych. Edukacja regionalna, czyli poznanie historii, kultury oraz środowiska przyrodniczego najbliższej okolicy ma bardzo duże znaczenie w wychowaniu młodego pokolenia, szczególnie teraz po wejściu Polski do Unii Europejskiej. Program Moje miasto, moja mała ojczyzna,, pozwala na szerokie poznanie środowiska lokalnego. Powstał on z myślą o najmłodszych obywatelach tego regionu. Ważne jest, aby dzieci od najmłodszych lat poznały tradycje, historię swojej miejscowości i czuli się związani ze swoim regionem. Chciałabym, aby dzieci podczas realizacji tego programu uzyskały niezbędne wiadomości o swoim najbliższym otoczeniu. Treści programu są tak dobrane, aby dziecko pojęło związki między przeszłością i teraźniejszością będąc przy tym kreatywnymi, odpowiedzialnymi, życzliwymi ludziom i przyrodzie. Treści te zgrupowałam w blokach tematycznych, które uwzględniają stopniowanie trudności ich tematyki: a/ moja rodzina – dziecko jako członek rodziny b/ Sępólno moja miejscowość – dziecko jako współmieszkaniec tej społeczności lokalnej – nazwa miejscowości, jej położenie i dzieje – ciekawe miejsca w naszym mieście – poznanie wybranych instytucji użyteczności publicznych – zapoznanie z ciekawymi zawodami – przyroda wokół nas w różnych porach roku
3 c/ tradycje, obrzędy, zwyczaje kultywowane w rodzinie Program ten chciałabym realizować w grupie dzieci 5-letnich. Może być on realizowany przy każdej nadarzającej się okazji. Może być wpleciony w treść odrębnych bloków tematycznych, niekoniecznie związanych z edukacją regionalną jak również jego części mogą być przekazywane w konkretnych jednostkach poświęcone tematowi. Realizacja tych treści daje możliwość zintegrowania z edukacją plastyczną i muzyczno-ruchową oraz techniczną. Niniejszy program podkreśla wartości małej ojczyzny,,, kultywuje tradycji i patriotyzmowi. Treści mówią przede wszystkim o rzeczach, z jakimi dzieci spotykają się na co dzień, skupiają się wokół najbliższego regionu. Kochać i szanować można to, co się zna, gdzie dostrzega się piękno. Jak i czego nauczymy młodych ludzi, takim będziemy narodem i takie będziemy mieć nasze lokalne społeczeństwo. 2. Cele edukacji regionalnej Głównym celem opracowanego programu jest przekazaniem dzieciom podstawowej wiedzy związanej z najbliższym otoczeniem: rodziną, tradycjami, miejscowością, regionem, kształcenie poczucia przynależności do miejscowej społeczności. Ważne jest aby od najmłodszych lat dostarczyć dzieciom niezbędnej wiedzy na temat ich pochodzenia, historii miejscowości, w której żyją, kultywować tradycji. Cele szczegółowe edukacji regionalnej Dziecko – wie, rozumie, potrafi: – rozumie pojęcie: rodzice, dzieci, dom rodzinny, rodzeństwo – dostrzega znaczenie domu rodzinnego, wypowiada się z szacunkiem o osobach starszych – wzmacnia prawidłową relację w rodzinie, najbliższym otoczeniu, oparta na wzajemnej miłości i szacunku – gromadzi informacje o swoim pochodzeniu – zna zawody wykonywane przez rodziców, potrafi o nich opowiadać – czuje więź emocjonalną z członkami rodziny – zna nazwę swojej miejscowości, jej położenie na mapie – zna herb miasta, historie jego patrona – poznaje najbliższe otoczenie przyrodnicze i kulturowe – uczy się czynnego uczestnictwa w życiu społeczności lokalnej, poznaje instytucje użyteczności publicznej na terenie miasta – poznaje wytwory kultury, sztuki, rzemiosła artystycznego – wykazuje szacunek dla dorobku kulturalnego, obyczajowego swojego regionu – rozwija postawę patriotyzmu lokalnego poprzez okazywanie szacunku osobom związanym z naszym miastem – interesuje się życiem, swojej miejscowości – zna zasady właściwego zachowania się w miejscach publicznych – zna symbole narodowe – zna tradycje, zwyczaje i obrzędy polskie i wie o konieczności ich podtrzymywania – uczestniczy w świętach, obrzędach zorganizowanych przez rodzinę i przedszkole – zwraca uwagę na piękno przyrody – rozwija aktywność twórczą 3. Procedury osiągania celów Poznawanie najbliższego regionu i rozwijanie więzi uczuciowej ze swoja miejscowością to główne zadanie edukacji regionalnej. Aby dziecko poznało dobrze swoje miejsce zamieszkania i pokochało swoją małą ojczyznę potrzebna jest współpraca nauczycieli z
4 rodzicami oraz środowiskiem lokalnym. Nauczyciel powinien zmierzać do wzajemnego wiązania metod poszukujących, podających i praktycznych, przy czym tych ostatnich powinno być najwięcej. Preferowane metody to metody aktywizujące i pobudzające zainteresowanie w działaniu dzieci. Pozwalają one na stymulowanie aktywności poznawczej i wdrażają dzieci do twórczej postawy. Aby aktywizować i pobudzać zainteresowania dzieci problematyką edukacji regionalnej będę stosowała: – wycieczki – spotkania z ciekawymi ludźmi – inscenizacje wybranych zwyczajów i tradycji ludowych – zwiedzanie instytucji użyteczności publicznej – założenie w klasie kącika regionalnego – wykonanie albumu Moje miasto, moja mała ojczyzna,, – dokumentacje fotograficzne – wykonywanie prac plastycznych – zwiedzanie wystaw organizowanych przez miejscowe instytucje kulturalne ( biblioteka dom kultury) – zorganizowanie minikonkursu na temat wiedzy o mieście Jako pomoce dydaktyczne wykorzystam: – zdjęcia – albumy – pozycje książkowe związane z naszym miastem – film video o zabytkach naszego regionu – artykuły z prasy lokalnej – stroje regionalne – stare przedmioty Edukacja regionalna realizowana będzie we współpracy z: – instytucjami kultury znajdującymi się w mieście np.: Biblioteka Publiczna, Sępoleński Dom Kultury, tygodnik lokalny Wiadomości Krajeńskie,, itp. – indywidualnymi osobami, twórcami, artystami, reprezentantami kultury ludowej, rodzicami Mam nadzieję, że realizacja programu regionalnego: – zachęci dzieci do poznawania swojego miasta, regionu i Ojczyzny – rozbudzi w nich szacunek do spuścizny kulturowej, miejscowych syml historii własnej miejscowości – wskaże na związki łączące tradycję rodzinną z tradycją regionu 4. Ewaluacja Ewaluacja jest badaniem efektów realizacji programu, pozwalają ulepszanie form i metod pracy. Dzięki niej można zorientować s zamierzone cele zostały osiągnięte. Jest ona procesem trudnym i zło wymagającym czasu oraz ciekawych adekwatnych narzędzi. Przewidywana jest ewaluacja wewnętrzna w formie minikonkursu o oraz w formie kącika regionalnego,, dla rodziców, na której prezentowa przedmioty i prace związane z realizacja programu. Ewaluacja przeprowadzona zostanie również na podstawie bezpośredniej obserwacji dzieci, analizie ich wypowiedzi, prac plastycznych i rozmów z rodzicami dzieci. Kontynuacja edukacji regionalnej powinna ukształtować świadomego obywatela naszej Małej Ojczyzny,,, a także w przyszłości już dorosłego z dumą reprezentować będzie swój region w Polsce i Europie.
5 5. Harmonogram działań do w/w innowacji MIESIĄC TEMAT CELE OPERACYJNE PAŹDZIERNIK 1. Moja rodzina,, – rozmowa nauczyciela z dziećmi na temat rodziny 2. Tworzymy drzewa genealogiczne swojej rodziny 3. Nasze rodzinne fotografie,, -wystawa zdjęć rodzinnych dzieci – dziecko rozumie pojęcia : rodzice, dzieci, rodzeństwo, dom rodzinny – czuje więź emocjonalną ze swoją rodziną – zna zawody, które wykonują rodzice – wie co oznacza termin drzewo genealogiczne,, – zna imiona swoich rodziców dziadków, rodzeństwa – dostrzega więź pokoleniową – tworzy drzewo genealogiczne – kultywuje tradycje rodzinne ( zachowanie pamiątek, zdjęć, rysunków) – prezentuje swoją rodzinę na fotografii – wypowiada się z szacunkiem o osobach z rodziny LISTOPAD 1. Pamiętamy o zmarłych,, wycieczka na cmentarz parafialny (zabytek) 2. Sępolno -moje miasto,, rozmowa nauczyciela z dziećmi na temat Sępolna 3. Spotkanie z historią,, – pogadanka o Sępólnie z p. J. Dorawa 4. Andrzejkowe wróżby,, spotkanie rodziców i dzieci w przedszkolu – dziecko zna znaczenie słowa zabytek,, – czci pamięć osób zmarłych poprzez zapalenie zniczy – wie jak zachować się w miejscach pamięci – zna nazwę swojej miejscowości – potrafi zlokalizować ją na mapie fizycznej Polski – zna herb miasta oraz opowieść o Św. Wawrzyńcu -zna historię swojej miejscowości i okolicy – zna tradycję wróżenia związaną z andrzejkami,, – cieszy się ze wspólnej zabawy z rodzicami
6 MIESIĄC TEMAT CELE OPERACYJNE GRUDZIEŃ 1. Hymn Krajny,, – słuchanie nagrania z hymnem naszego regionu 2. W oczekiwaniu na święta Bożego Narodzenia,, zapoznanie ze zwyczajami i obrzędami związanymi ze świętami 3. Jasełka,, – wystawienie spektaklu bożonarodzeniowego dla rodziców i dzieci z przedszkola 4. Wigilia w przedszkolu,, -spotkanie wigilijne w przedszkolu. – dziecko zna znaczenie słowa hymn,, – uważnie słucha utworu – wie, o czym jest treść hymnu -poznaje dawne zwyczaje świąteczne i porównuje je z obecnymi -potrafi wymienić świąteczne potrawy – wie w jaki sposób należało przygotować kolację wigilijną – zna swoją rolę i potrafi ją zagrać – jest dumne z tego, że może zaprezentować się rodzicom i dzieciom z przedszkola – wie jak zachować się przy stole -śpiewa kolędy i piosenki związane ze świętami -zwraca uwagą n podniosłą atmosferę tego spotkania
7 STYCZEŃ 1. Zabytki regionu,, – oglądanie filmu video 2. Poznajemy ludowy strój krajeński,, – zapoznanie ze strojem regionu 3. Haft krajeński,, – spotkanie z hafciarką – dziecko poznaje niektóre zabytki regionu ( pałac w Komierowie i Sypniecie, pozostałość baszty w Runowie, inne ) – uważnie słucha krótkich informacji o tych zabytkach – zna elementy stroju ludowego – potrafi nazwać podstawowe elementy stroju i żeńskiego i je opisać – pełni rolę gospodarza klasy – przypatruje się pracy hafciarki – zapamiętuje elementy haftu ( wzór, kolor oraz przybory, których używa hafciarką) LUTY 1. Poznajemy twórcę ludowego,, -spotkanie z rzeźbiarzem regionalnym p. Paliwowa 2. Gdzie szukać kultury?,, wycieczka do Sępolenskiego Domu Kultury – dziecko uczestniczy czynnie w spotkaniu z gościem – poznaje technikę, narzędzia pracy artysty – potrafi zadawać pytania i uważnie słuchać gościa – zna znaczenie słowa kultura,, – zapoznaje się z pomieszczeniami SDK
8 MARZEC 1. Wycieczka do Kościoła Parafialnego św. Bartłomieja w Sępolnie 2. Topimy Marzannę,, – udział dzieci w obrzędzie żegnania zimy 3. Wycieczka do redakcji tygodnika lokalnego Wiadomości Krajeńskie,, – dziecko poznaje historię patrona kościoła – zapoznaje się z budowlą i jej wnętrzem – zna obrzęd żegnania zimy – wie co symbolizuje słomiana kukła – konstruuje marzannę,, – zachowuje postawę proekologiczną – poznaje pracę reporterów tygodnika – wie jak zachować się w miejscu publicznym KWIECIEŃ 1. Wycieczka. do Biblioteki Publicznej w Sępolnie 2. Święta Wielkanocne z jajkiem i zającem,, – zapoznanie z tradycjami wielkanocnymi 3. Z wizytą u Burmistrza -wycieczka do Urzędu Miejskiego w Sępolnie – dziecko poznaje pomieszczenia biblioteki – poznaje pracę bibliotekarza – zna sposób korzystania z książek w bibliotece – pamięta o szanowaniu książek własnych i przedszkolnych – zna zwyczaje wielkanocne ( śmigus-dyngus, święconka, malowanie jajek, itp.) – opowiada o świątecznych tradycjach w domu rodzinnym – wykonuje prostą palmę wielkanocną – poznaje osobę burmistrza – poznaje rodzaj wykonywanych zadań przez burmistrza – poznaje budynek Urzędu Miejskiego w Sępólnie
9 MAJ 1. Wycieczka pod Pomnik Walki i Męczeństwa w Sępolnie 2. Jesteśmy Polakami,, – poznanie godła, flagi i hymnu naszego kraju 3. Wycieczka do Państwowej Straży Pożarnej w Sępolnie – dziecko potrafi zachować się w miejscu publicznym – wie, dlaczego powstał oglądany pomnik – szanuje pamięć tych, którzy zginęli w czasie II wojny światowej – wie czym są symbole narodowe – rozpoznaje hymn narodowy – rozumie pojęcia Polak, Polską język polski – wie jak nazywa się stolica Polski – poznaje prace strażaków – poznaje ubiór, sprzęt strażaka – wie wjaki sposób i wjakich wypadkach kontaktować się ze strażą pożarną CZERWIEC 1. Kącik regionalny,, udostępnienie wystawki dla rodziców 2. Minikonkurs Co wiem o moim mieście? – dziecko wie, że jest współtwórcą kącika regionalnego – potrafi zaprezentować eksponowane przedmioty swoim rodzicom, kolegom z przedszkola – szanuje wytwory kultury – uczestnicz)’ w konkursie – przestrzega regulaminu konkursu – prezentuje swoje wiadomości zdobyte przez cały okres realizacji programu
10 CAŁY OKRES REALIZACJI PLANU 1. Czary przyrody i krajobrazu naszego regionu,, – wycieczki po okolicy w celu obserwacji przyrody 2. Tworzymy album o Sępólnie,, 3. Kącik regionalny,, – gromadzenie przedmiotów tworzących kącik o Krajnie,, 4. W pracowni ceramicznej,, -spotkania w SDK – dziecko wskazuje charakterystyczne elementy krajobrazu w poszczególnych porach roku – rozpoznaje oznaki charakterystyczne dla danej pory roku (np. jesień-grzyby, kasztanowiec itp. ; wiosnaprzebiśnieg, krokus ; lato-zboże. maki itp. ; zima- śnieg, lód, mróz) – rozumie konieczność wszechstronnej ochrony przyrody – jest współtwórcą albumu – dostarcza materiałów do tworzenia albumu – wspólnie planuje wygląd albumu – gromadzi stare przedmioty – współtworzy kącik regionalny – poznaje sposób wykonywania wyrobów z gliny – samodzielnie wykonuje gliniane prace – cieszy się ze swoich efektów 5. Bibliografia 1. Antonina Sawicka WSiP W-wa 1988 Z problematyki wychowania patriotycznego patriotycznego przedszkolu,, 2. Grzegorz Tomasik Sępolno 2004 Parafia sepoleńska dawniej i dziś,, 3. H. Cudak W-wa 1999 Znaczenie rodziny w rozwoju i wychowaniu małego dziecka,, 4. Krajeńskie Zeszyty Historyczne Sępolno rocznica powstania Powiatu Sępoleńskiego Krajeńskie Zeszyty Historyczne Sępolno 2002 Sępolno Krajeńskie na starej fotografii,, 6. Lidia Panek Sępolno Kraj Kultura i przyroda Krajny w edukacji regionalnej,, 7. Sępolno Krajeńskie-folder 8. Włodzimierz Jastrzębski Bydgoszcz 1974 Dzieje Sępolna i powiatu,, 9. Wychowanie w przedszkolu,, maj 2002
키워드에 대한 정보 innowacja pedagogiczna z edukacji regionalnej
다음은 Bing에서 innowacja pedagogiczna z edukacji regionalnej 주제에 대한 검색 결과입니다. 필요한 경우 더 읽을 수 있습니다.
이 기사는 인터넷의 다양한 출처에서 편집되었습니다. 이 기사가 유용했기를 바랍니다. 이 기사가 유용하다고 생각되면 공유하십시오. 매우 감사합니다!
사람들이 주제에 대해 자주 검색하는 키워드 O czym musisz pamiętać, tworząc innowacje edukacyjne
- edukacja
- szkoła
- innowacje edukacyjne
- jakość edukacji
- zmiana edukacyjna
- innowacja w szkole
O #czym #musisz #pamiętać, #tworząc #innowacje #edukacyjne
YouTube에서 innowacja pedagogiczna z edukacji regionalnej 주제의 다른 동영상 보기
주제에 대한 기사를 시청해 주셔서 감사합니다 O czym musisz pamiętać, tworząc innowacje edukacyjne | innowacja pedagogiczna z edukacji regionalnej, 이 기사가 유용하다고 생각되면 공유하십시오, 매우 감사합니다.
